ادهم بهروزی - کارشناسی ارشد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی محیطی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
حمیدرضا رخشانی نسب - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی محیطی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل نقش شهر ساحلی کنارک در توسعه روستاهای پیرامونی آن می پردازد. این پژوهش از نظر هدف «کاربردی» و از نظر شیوه اجرا «توصیفی- تحلیلی» است. جامعه آماری پژوهش ۲۰ روستای حوزه پیرامونی کنارک با جمعیت بالای ۱۰۰۰۰ نفر بوده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران ۳۸۲ نفر محاسبه شده است. ابزار گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای و میدانی بوده است. جهت جمع آوری داده های میدانی از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد که به صورت تصادفی ساده در بین پاسخگویان توزیع شده است. داده های مورد نیاز در قالب ۴ شاخص و ۲۴ زیرشاخص جمع آوری گردید. جهت تحلیل یافته های استنباطی از آزمون تی تک نمونه ای، رگرسیون چند متغیره و آزمون تحلیل مسیر و جهت تعیین سطح توسعه یافتگی روستاهای پیرامونی شهر کنارک از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی و مدل تاپسیس فازی استفاده شده است. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان می دهد که شاخص اقتصادی با میانگین ۹۱۰/۲ پایین تر از حد مطلوب و شاخص فرهنگی با میانگین ۲۳۳/۳، شاخص اجتماعی با میانگین ۰۵۹/۳ و شاخص زیربنایی و ارتباطی با میانگین ۰۷۱/۳ بالاتر از حد مطلوب قرار دارند. نتایج تحلیل مسیر بیانگر آن است که شاخص اقتصادی با اثر کلی ۷۴۲/۰ و شاخص زیربنایی- ارتباطی با اثر کلی ۶۲۱/۰ به ترتیب بیشترین تاثیر را بر توسعه روستاهای پیرامونی داشته و شاخص فرهنگی با اثر کلی ۱۹۹/۰ کم ترین تاثیر را داشته است همچنین نتایج آزمون رگرسیون نشان می دهد، بر اساس سطح معنادری به دست آمده (۰۰۰/۰ Sig=)، بین کارکردهای شهر ساحلی کنارک و توسعه روستاهای پیرامونی آن رابطه معنی داری برقرار است. به عبارتی می توان چنین بیان کرد که اثرات شهر ساحلی کنارک بر توسعه روستایی چشمگیر است. لذا پیشنهاد می گردد با گسترش و رونق گردشگری ساحلی در این خطه علاوه بر افزایش اشتغال در شهر کنارک و روستاهای اطراف به بهبود زیرساخت های روستاهای این ناحیه نیز کمک کرد.

شهرهای ساحلی, توسعه, توسعه ناحیه ای, روستاهای پیرامونی, شهر کنارک