ارزیابی مورفولوژیکی و بیوشیمیایی تحمل به شوری ارقام جو در مناطق مرکزی ایران

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه تنش های محیطی در علوم زراعی، دوره: 15، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_ESCS-15-4_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 293
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید سعید صحافی

دانشجوی دکتری، گروه زراعت دانشکده کشاورزی، پردیس دانشگاه زابل

سید محسن موسوی نیک

عضو هیئت علمی بازنشسته دانشگاه زابل

سید علی طباطبایی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

سید کاظم صباغ

گروه زیست شناسی دانشکده علوم دانشگاه یزد

سید احمد قنبری

عضو هیئت علمی گروه زراعت، اگرواکولوژی، دانشگاه زابل

چکیده

یکی از بزرگترین چالش های کشاورزی، تنش های محیطی بخصوص تنش خشکی و شوری و تاثیر آن در تامین امنیت غذایی است. این آزمایش با هدف انتخاب رقم متحمل به تنش شوری جو و شناسائی سازوکارهای تحمل در ارقام جدید و قدیمی جو انجام گردید. آزمایش در طی دو سال ۹۷-۱۳۹۵ در منطقه میلشبار اردکان واقع در استان یزد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل ۹ رقم جو شش ردیفه شامل ارقام نیک، مهر، خاتم، ریحان، گوهران، نصرت، موروکو، افضل و فجر ۳۰ بود که در سه سطح شوری آب آبیاری شامل ۴، ۱۰ و ۱۴ دسی زیمنس بر متر بصورت طرح آزمایشی اسپلیت پلات مورد ارزیابی قرار گرفتند . صفات مورد بررسی شامل عملکرد و اجزای عملکرد و همچنین میزان سدیم و پتاسیم، آنزیم های اکسید کننده و رنگیزه های فتوسنتزی بود. نتایج آزمایش نشان داد که تیمار شوری بر روز تا سبز شدن، روز تا پنجه زنی و عملکرد دانه تاثیر معنی داری داشت. تنش شوری باعث کاهش اجزای عملکرد دانه گردید ولی این کاهش معنی دار نبود. تاثیر رقم بر فنولوژی گیاه و روز تا سبز شدن، پنجه زنی و رسیدگی معنی دار بود ولی بر عملکرد و اجزای عملکرد غیر معنی دار گردید. بررسی نتایج اثر متقابل نشان داد که اثر متقابل سال× شوری بر اجزای عملکرد دانه معنی دار گردید و همچنین اثر متقابل سال ×رقم بر وزن هزار دانه و عملکرد دانه و سال × شوری × رقم بر عملکرد دانه معنی دار شد. با افزایش تنش شوری میزان یون های سدیم در اندام های هوایی افزایش و میزان پتاسیم کاهش داشت بنابراین با افزایش شوری نسبت پتاسیم به سدیم کاهش پیدا کرد. بر اساس نتایج این آزمایش به نظر می رسد که ارقام متحمل علاوه بر دارا بودن پتانسیل بالای تولید بایستی دارای مکانیسم های جذب بالای پتاسیم و بیان ژنی بالا برای تولید آنزیم های محافظت کننده از تنش اکسیداتیو باشند تا بتوانند شوری های کم تا متوسط را تحمل نمایند.

کلیدواژه ها

تنش شوری, جو شش ردیفه, K/Na

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.