مطالعه جامعه شناختی ادبیات دوره ی قاجار با تاکید بر پریشان قاآنی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: مجله مطالعات جامعه شناسی، دوره: 15، شماره: 55
  • کد COI اختصاصی: JR_JOSSI-15-55_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 440
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مینا تیموری خسروشاهی

دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران.

جلیل امیرپور دریانی

استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران. (نویسنده مسئول) (Dramiri@iaushab.ac.ir)

ناصر ناصری

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی ، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران.

چکیده

آثار ادبی، بازتاب تفکرات، شیوه ­زندگی و اوضاع و احوال هر ملتی هستند و واقعیات اجتماعی را به صورت هنرمندانه­ نشان می­دهند. دوره قاجار به علت داشتن فراز و فرودهای اجتماعی و سیاسی، همواره مورد توجه محققان زیادی قرار گرفته است. این عصر به جهت واقع شدن انقلاب مشروطه در آن، به دو دوره تقسیم می­گردد که تحقیق حاضر فاصله سال­های بین (۱۲۲۳-۱۲۷۰) را شامل می­شود. با وجود اینکه در این دوره به اندازه دوره مشروطه، مباحث اجتماعی انعکاس نیافته­، اما کاربرد این مضامین تا حدودی درآثار شاعران و نویسندگان دیده می شود. این مقاله برآن است ارتباط ادبیات با جامعه را در این دوره بررسی نماید و به طور خاص موضوعات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی موجود در پریشان قاآنی را مورد توجه قرار دهد. بنابراین با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به گزارش مورخان داخلی و جهانگردان خارجی به جامعه شناسی ادبیات این دوره پرداخته است. نتایج بررسی های اسنادی نشان می دهد مسائلی از قبیل فقر، رشوه ، دزدی، گدایی، گرایش به مسکرات و مخدرات، چاپلوسی و تظاهر در پریشان قاآنی مورد توجه قرار گرفته؛ اما به دلیل مدیحه سرا بودن این شاعر درباری، انتقاد از اوضاع نابسامان جامعه به طور ملموس امکان نداشته و در قالب حکایت اشاراتی به مشکلات و معظلات اجتماعی موجود شده است.   

کلیدواژه ها

ادبیات, جامعه شناسی, عهد قاجار, پریشان قاآنی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.