محسن کلکتی - پژوهشگر و نویسنده شهرداری تهران - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری گرایش آمایش شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات – ایران

شهرنشینی در سرزمین ایران با کشف منابع نفت و استخراج آن از قرن سیزدهم هجری شمسی به بعد شتاب گرفت. این منابع درآمد جدید، زمینه فروپاشی اقتصاد و جامعه سنتی را فراهم کرد و به کشاورزی در اقتصاد ملی نقش حاشیه‎ای بخشید. مراکز استان ها و به ویژه تهران با جذب بیشترین سرمایه‎گذاری ها، سیل مهاجران را به سوی خود کشاندند و شهرهای کوچک و روستاها را از جمعیت جوان و سرمایه تهی ساختند. در نتیجه روز به روز بر تعداد جمعیت شهرنشین ایران افزوده شد. به گونه‎ای که میزان شهرنشینی در کشور از مرز ۵۰ درصد نیز فراتر رفت. علاوه بر افزایش میزان شهرنشینی، شاهد به هم خوردن سلسله مراتب شهری، و پدیدار شدن الگوی نخست شهری در سطح کشور و بیشتر مراکز استان ها می‎باشیم. در این میان، یکی از راه حل های کاهش نسبت نخست شهری و ایجاد تعادل در نظام شهری کشور در کنار سایر راه حل ها، احداث شهرهای جدید است، تا بتوان به وسیله آنها به توزیع فضایی جمعیت با تاکید بر تمرکززدایی در ابعاد مختلف اقدام نمود.

کلمات کلیدی: مدیریت شهری، احداث شهر، توسعه پایدار.