ابراهیم احمدی - گروه روان شناسی، واحد بویین زهرا، دانشگاه آزاد اسلامی، بویین زهرا، ایران

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر دلیل­های منطقی بر تصمیم­گیری ­های اخلاقی انجام گرفته است. روش: بدین منظورفراخوان شرکت در پژوهش به ۷۵۰۰۰ نشانی ایمیل ساکنان شهر تهران و حومه فرستاده شد که ۷۶۵ نفر داوطلب شرکت در این پژوهش شدند. ابزار پژوهش یک دوراهی اخلاقی بود. در یک طرح آزمایشی از آزمودنی ­ها خواسته شد که بگویند اگر در این دوراهی اخلاقی بودند، کدام یک از دو راه را بر می­ گزیدند (تصمیم نخستین). سپس آزمودنی­ها به صورت تصادفی به سه گروه گمارده شدند: به یک گروه دلیل­ های موافق تصمیم نخستین داده شد، به یک گروه دلیل­ های مخالف تصمیم نخستین داده شد، و به یک گروه همه دلیل ­ها (موافق و مخالف) داده شد. از آزمودنی­ها خواسته شد که این دلیل ­ها را ارزیابی کنند. سپس از آزمودنی­ها خواسته شد که دوباره یکی از دو راه را برگزینند (تصمیم پایانی). یافته ها:آزمون دقیق فیشر، تحلیل رگرسیون لجیستیک، و تحلیل واریانس نشان داد که تعداد بسیار کمی از آزمودنی­ها پس از بررسی دلیل­ها تصمیم نخستین خود را تغییر دادند، تصمیم نخستین، بخش بزرگی از واریانس تصمیم پایانی را تبیین کرد، و آزمودنی­ها دلیل­ های موافق تصمیم نخستین خود را بهتر از دلیل­ های مخالف آن ارزیابی کردند. نتیجه گیری: این یافته ­ها نشان می­ دهند که دلیل­ های منطقی کمکی به تغییر تصمیم ­های اخلاقی مردم نمی­ کنند.

احساس, انتخاب اخلاقی, تصمیم گیری اخلاقی, دلیل, دوراهی اخلاقی