بررسی آزمایشگاهی تاثیر رسوب معلق بر جابجایی آلودگی و مقایسه با روش گشتاورگیری زمانی و نرم افزار OTIS-P
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: مهندسی آبیاری و آب ایران، دوره: 13، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_WATER-13-2_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 121
نویسندگان
گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علومکشاورزی و منابع طبیعی ساری.
گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
گروه مهندسی آب- دانشکده مهندسی زراعی- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری-ایران
چکیده
ارزیابی کیفیت محیط زیست و ایمنی بهداشت اغلب نیاز به پیشبینی انتقال املاح به ویژه آلایندهها در رودخانهها و آبراهههای طبیعی دارد. فرایند انتقال و پراکنش رسوب معلق در جریانهای مجاری باز و نحوه تبادل آنها در داخل محیط متخلخل سنگدانهای (بستر رودخانه) از بسیاری جهات شبیه به آلودگی عمل میکند. در این پژوهش، مدل نگهداشت موقت (TSM) در شرایط جریان همراه با رسوب معلق (غلیظ) توسط مدل عددی OTIS-P و همچنین بهینهسازی معادلات گشتاورگیری زمانی (TM) با الگوریتم ژنتیک (GA) حل و منحنیهای رخنه (BTC) شبیهسازی شدند. به منظور ایجاد بستر رسوبی از مصالح شنی با قطر میانه (D۵۰) ۸۵/۱۱ میلیمتر و تخلخل (n) ۲۸/۰ استفاده شد. آزمایشهای ماده ردیاب (NaCl) در یک کانال آزمایشگاهی با طول ۱۲ متر، عرض ۵/۰ متر و ارتفاع دیواره ۷/۰ متر در سه دبی جریان ۱۰ ،۵/۱۲ و ۱۵ لیتر بر ثانیه انجام شدند. به منظور ایجاد شرایط جریان غلیظ، رسوب معلق با غلظتهای اولیه ۱۸۷۵۰۰ (SC۱) و ۳۷۵۰۰۰ (SC۲) بخش در میلیون (ppm) تهیه و به صورت آنی در بالادست بستر رسوبی تزریق شدند. نتایج آزمایشگاهی نشان دادند که وجود رسوب معلق در جریان (شرایط جریان غلیظ) سبب افزایش مدت زمان متوسط ماند آلودگی در ناحیه اصلی جریان (MRT) میشود. نتایج حل عددی نشان داد که ضریب تبادل ناحیه نگهداشت (α) در شرایط جریان غلیظ ۱ تا ۲/۳ برابر ضریب تبادل ناحیه نگهداشت (α) نسبت به شرایط جریان زلال بود. نتایج حل عددی نشان داد که ضریب پراکنش طولی (Dx) در شرایط جریان غلیظ ۲ تا ۷ برابر ضریب پراکنش طولی (Dx) نسبت به شرایط جریان زلال بود. منحنی های رخنه شبیه سازی شده توسط مدل عددی OTIS-P و روش گشتاورگیری زمانی (TM) تطابق بالایی با منحنی های رخنه آزمایشگاهی با شاخص نش ساتکلیف (Nash-Sutcliffe) بین ۸۹/۰ تا ۹۷/۰ و ۸۹/۰ تا ۹۵/۰ داشتند. در آبراهههای طبیعی دارای غلظت بالای رسوب معلق، تبادلات هایپریک در جابجایی آلایندهها نقش زیادی را بر عهده دارند. بنابراین پیشنهاد میشود از مدل نگهداشت موقت (TSM) به جای استفاده از روش حل تحلیلی معادله انتقال-پراکنش (ADE) استفاده شود.کلیدواژه ها
مدل نگهداشت موقت (TSM), منحنی رخنه (BTC), هایپریک, معادله انتقال-پراکنش (ADE), OTISاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.