ارزیابی فنوتیپی، تجزیه ارتباطی و حاشیه نویسی ژن های مرتبط با پژمردگی برگ گندم نان (.Triticum aestivum L) در مرحله گیاهچه ای در شرایط تنش خشکی
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 24، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_AGRO-24-3_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 174
نویسندگان
Urmia University, Urmia, Iran
Urmia University, Urmia, Iran
Urmia University, Urmia, Iran
Dryland Agricultural Research Institute (DARI), Agriculture Research, Education and Extension Organization (AREEO), Maragheh, Iran
چکیده
غربالگری سریع ژرم پلاسم گیاهی در مراحل اولیه رشد و شناسایی مبنای ژنتیکی شاخص پژمردگی برگ گندم در مرحله گیاهچهای برای برنامههای اصلاحی گندم ضروری است. در تحقیق حاضر، تعداد ۲۹۰ ژنوتیپ گندم نان ایرانی شامل ۹۰ رقم زراعی و ۲۰۰ توده بومی در سال ۱۴۰۰ در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در شرایط تنش خشکی در مرحله گیاهچهای از نظر شاخص پژمردگی برگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین ژنوتیپهای مورد مطالعه به لحاظ میزان پژمردگی برگ تنوع وجود داشت و تودههای بومی بهطور معنیداری، (حدود ۱۲ درصد) از نمره پژمردگی بیشتری نسبت به ارقام زراعی برخوردار بودند که این موضوع میتواند نتیجه مستقیم یا غیرمستقیم گزینش باشد. از نظر شاخص پژمردگی برگ حدود نه درصد از ارقام زراعی و سه درصد از تودههای بومی در گروه متحمل به تنش خشکی قرار گرفتند. تجزیه ارتباطی با دو روش GLM و MLM تقریبا نتایج یکسانی داشت. کروموزمهای ۳B، ۲A، ۷B، ۱A، ۳A، ۴B، ۵B، ۶A و ۶B بهترتیب بیشترین تعداد ارتباط نشانگر با شاخص پژمردگی برگ را در کل جمعیت داشتند که تنوع فنوتیپی صفت را از ۶ الی ۲۰ درصد توجیه میکردند. حاشیهنویسی نشانگرهای معنیدار، تاییدکننده نتایج تجزیه GWAS بود و نشان داده شد که تعداد پنج نشانگر روی کروموزومهای ۱A، ۲A، ۳A و ۷B با ژن هایی که در تحمل گیاه گندم به تنش خشکی نقش دارند، همردیفی داشتند. جزء جدایی ناپذیر غشا بودن، فسفوریلاسیون پروتئینها، فعالیت آنزیم های متیل ترانسفراز و اتصال یون روی (Zn۲+) بخشی از کارکردهای مولکولی و فرآیندهای زیستی ژنهای یاد شده بودند. یافتههای تحقیق حاضر، بینشی عمیق در رابطه با پژمردگی برگ گندمهای نان ایرانی در شرایط تنش خشکی ارائه می دهد که میتوان از آن در برنامههای گزینشی آتی گندم نان استفاده کرد.کلیدواژه ها
Bread wheat Chromosome, Genome wide association study, Leaf wilting index, and Molecular markers, تجزیه ارتباطی در سطح ژنوم, شاخص پژمردگی برگ, کروموزوم, گندم نان و نشانگرهای مولکولیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.