اکبر کشاورزیان - عضو هیات مدیره پست بانک ایران

کارخانه تولید پول در هر کشور، بانک مرکزی است و کمیت و کیفیت این تولید فقط به عقلانیت و اخلاق سیاست گذاران و بانکداران بستگی دارد. بانک مرکزی را می توان یکی از نهادهای اقتصاد سیاسی قلمداد کرد که با مردم سالاری و دمکراسی رابطه تنگاتنگی دارد. بر اساس مناسبات حاکم بر انتخاب رئیس‎جمهور، یکی از امانت هایی که مردم به رئیس دولت می سپارند، پاسداری از دارایی های مردم و کشور است. وقتی بخش عمده این دارایی ها از کانال بانک مرکزی، در سطح گستردهای دستخوش تغییرات اساسی می شود، بهبود ساختار بانک مرکزی برای ایجاد ثبات مالی در کشور اجتناب ناپذیر است. هدف اصلی این مقاله، رسیدن به یک چارچوب حکمرانی مناسب در بانکداری مرکزی ایران با بهره گیری از متدولوژی حاکمیت شرکتی است. برای نهادینه کردن حاکمیت شرکتی در بانک مرکزی، ابتدا باید مردم را به‎عنوان صاحبان اصلی این نهاد پذیرفت که با مبانی مردم سالاری دینی، این حق را به منتخب خود سپرده اند. منتخب مردم باید در قالب نظام نوین پاسخ گویی، در خصوص مهم ترین رسالت بانک مرکزی، یعنی ثبات مالی و حفظ ارزش پول ملی، مسئولیت داشته باشد و ساختار تحقق آن را فراهم نماید. برای طراحی ساختار نوین در نظام بانکی کشور، رعایت این مسائل الزامی است: بهبود رکن مجمع عمومی، تغییر نقش اجرایی رکن هیئت عامل، تعریف ماموریت مشخص برای رکن شورای پول و اعتبار، ضرورت ایجاد رکن شورای عالی بانک ها، بهبود انضباط مالی و استقلال بانک مرکزی و بانک های عامل.

حاکمیت شرکتی, بانک مرکزی, حکمرانی, مردم سالار