ارزیابی و پهنه بندی شرایط حرارتی و فنولوژیکی کشت انگور در استان همدان

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دوره: 23، شماره: 70
  • کد COI اختصاصی: JR_JGSKH-23-70_017
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 280
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اکبر شائمی برزکی

Assistant Prof, Department of Geography, Payame Noor University, Tehran, Iran

نسرین نیک اندیش

Assistant Prof, Department of Geography, Payame Noor University, Tehran, Iran

ابوالفضل باغبانی آرانی

Assistant Prof, Department of Geography, Payame Noor University, Tehran, Iran

سمیرا علیقلی

Master climatology of Payame Noor University, Tehran, Iran

چکیده

کشاورزی در بستر آب و هوا به نتیجه مطلوب می­رسد. واکاوی پارامترهای جوی موثر بر محصولات مختلف کشاورزی، بخصوص شرایط حرارتی، یکی از اهداف مهم در مطالعات اقلیم کشاورزی محسوب می­شود. در این تحقیق، با استفاده از آمار دمای کمینه و بیشینه روزانه پنج ایستگاه­ هواشناسی استان همدان شرایط حرارتی برای درخت انگور واکاوی شد. در این مطالعه از روش­هایی نظیر پتانسیل گرمایی، توزیع نرمال، انحراف از شرایط بهینه، درجه روزهای رشد فعال و طول دوره فنولوژی استفاده گردید. برای بررسی تاریخ احتمال وقوع یخبندان از محیط نرم افزار آماری SMADA و روش توزیع نرمال استفاده شد. به منظور پهنه بندی از نرم افزار ArcGis۱۰/۲ و روش درون­یابی IDW استفاده گردید. نتایج نشان داد که نیمه جنوبی استان، در مناطق ملایر و نهاوند از مجموع واحدهای حرارتی بالاتر و پتانسیل گرمایی بالاتری برای کشت و توسعه انگور برخودار می­باشند. از جنوب به نیمه شمالی استان، از مجموع واحدهای گرمایی کاسته می شود. با توجه به پتانسیل گرمایی کمتر در نیمه شمالی استان، کشت ارقام زودرس انگور توصیه می گردد. بررسی تاریخ احتمال وقوع یخبندان دیررس بهاری در سطح ۹۵ درصد نشان داد که به دلیل رخداد آن در اواخر فروردین ماه در نیمه جنوبی (ملایر و نهاوند) مصادف با مرحله فنولوژیکی جوانه زنی می باشد. به علت افزایش ارتفاع از جنوب به شمال استان، زمان تکمیل مراحل فنولوژیکی انگور ۱۰ روز به تاخیر می­افتد. نتایج حاکی از آن است که میزان انحراف از  شرایط بهینه­های دمایی در هر مرحله فنولوژیکی، در نیمه شمالی استان بیشتر از نیمه جنوبی می­باشد.

کلیدواژه ها

Agroclimatology, Grape, Thermal potential, Phenology, Hamadan province, اقلیم کشاورزی, انگور, پتانسیل گرمایی, واحد های حرارتی, استان همدان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.