اثربخشی آموزش برنامه فرزندپروری حمایت گرایانه بر الگوهای فرزندپروری، افسردگی، اضطراب و استرس مادران و مشکلات رفتاری برونی سازی کودکان

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 209

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JEPS-19-47_008

تاریخ نمایه سازی: 27 آذر 1401

چکیده مقاله:

مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش برنامه فرزندپروری حمایت­گرایانه بر الگوهای فرزندپروری و کاهش استرس، افسردگی و اضطراب مادران و مشکلات رفتاری برونی سازی کودکان انجام شد. مطالعه حاضر یک کارآزمایی نیمه آزمایشی با طرح پیش­آزمون پس­آزمون با گروه کنترل بود که مادران ایرانی به همراه فرزندانشان که در مدارس ابتدایی شهر تهران در سال ۱۴۰۰ تحصیل می­کردند و دارای مشکلات رفتاری برونی سازی بودند، در آن شرکت کردند. آزمودنی­ها شامل ۳۲ مادر بودند که با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی به گروه­های مداخله و کنترل (در هر گروه تعداد=۱۶) تقسیم شدند. ۱۶ مادر گروه مداخله در یک دوره آموزشی ۱۰ جلسه­ای برنامه فرزندپروری حمایت­گرایانه بر اساس برنامه فرزندپروری مثبت ساندرز (Triple p) (ساندرز، ۱۹۹۹)، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) (هایز، ۲۰۱۲) و آموزش مهارت­های زندگی (سازمان بهداشت جهانی، ۲۰۱۵) شرکت کردند. در مقابل، ۱۶ مادر در گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. شرکت کنندگان با استفاده از مقیاس فرزندپروری (آرنولد، اولیری، ولف و آکر، ۱۹۹۳)، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (لاویباند و لاویباند (۱۹۹۵) (DASS-۴۲) و پرسشنامه رفتار کودک آیبرگ (EBCI) (آیبرگ و پینکاس، ۱۹۹۹) مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین معلم کیفیت رفتار هر کودک را با استفاده از نسخه تجدیدنظر شده مقیاس مشاهده معلم از رفتار انطباقی در کلاس(TOCA-R)  (مرکز پیشگیری و مداخله جان هاپکینز، ۱۹۹۱) گزارش کرد. داده­ها با استفاده از تحلیل واریانس با طرح اندازه گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پس از پایان جلسات برنامه فرزندپروری حمایت­گرایانه، در ابتدا بهبود قابل توجهی را در الگوهای فرزندپروری و کاهش افسردگی، اضطراب و استرس مادران نشان داد. در پیگیری ۶ ماهه، وضعیت این مادران در گروه مداخله به طور معناداری بهتر از نمره پایه آنها و همچنین گروه کنترل بود (۰۵/۰p<)؛ همچنین مشکلات رفتاری برونی­سازی شده کودکان آنها در گروه مداخله به طور معنی داری کاهش یافت و این تاثیر مداخله پس از ۶ ماه به طور معنا داری حفظ شد. نتایج حاکی از اثربخشی برنامه آموزش فرزندپروری حمایت­گرایانه به عنوان رویکردی موثر در کاهش مشکلات رفتاری برونی سازی کودکان و همچنین بهبود کیفیت رفتارهای فرزندپروری مادران دارای فرزندان دچار مشکلات رفتاری می­باشد.

کلیدواژه ها:

استرس ، اضطراب ، افسردگی ، الگوهای فرزندپروری ، برنامه فرزندپروری حمایت گرایانه ، مشکلات رفتاری

نویسندگان

زهرا فخری

دانشجوی دکتری روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

حسین زارع

استاد، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

احمد علیپور

استاد، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

مهدی شریف الحسینی

استادیار، گروه علوم اعصاب ،مرکزتحقیقات تروما و جراحی سینا،دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • افضلی، افشین.، دلاور، علی.، برجعلی، احمد.، میرزمانی بافقی، محمود. (۱۳۸۶). ...
  • امان­اللهی، عباس.، شادفر، افروز.، اصلانی، خالد. (۱۳۹۷). اثربخشی رابطه درمانی ...
  • به­پژوه، احمد.، متولی­پور، عباس.، فرزاد، ولی­الله.، رستمی، رضا.، حبیبی عسگرآباد، ...
  • زارع، حسین. (۱۳۹۶). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ...
  • ساندرز، متیو. (۱۳۹۶). کتاب برای همه پدرها و مادرها (شیوه­ای ...
  • سبحانی، الهه.، باباخانی، نرگس.، آل­بویه، محمودرضا. (۱۳۹۸). اثربخشی درمان کاهش ...
  • شرودر اس. کارولین و گوردون. ان. بتی. (۱۳۸۴). سنجش و ...
  • عطادخت، اکبر.، دانشور، سمیه.، فتحی­گیلارلو، مهناز.، سلیمانی، اسماعیل. (۱۳۹۴). پروفایل ...
  • کوین، لیزا.، مورل؛ ایمی. (۱۳۹۷). راهنمای فرزندپروری با اکت (مزایا ...
  • هایز، استیون سی.، استروسال، کرک و ویلسون، کلی جی. (۱۳۹۶). ...
  • واحدی، شهرام.، اسماعیل­پور، خلیل.، حاجی­پور، فرزانه. (۱۳۹۱). بررسی ساختار عاملی ...
  • اثر بخشی آموزش مدیریت والدین بر بهبود سبک فرزند پروری واکنش بیش از حد مادران کودکان ADHD [مقاله ژورنالی]
  • American India Foundation. (۲۰۱۸). Handbook of Activitieson Life Skills. First ...
  • Arnold, D. S., O'leary, S. G., Wolff, L. S. & ...
  • Blackledge, J. T., Ciarrochi, J., & Deane, F. (۲۰۰۹). Acceptance ...
  • Bolsoni-Silva, A. T., & Loureiro, S. R. (۲۰۲۰). Behavioral problems ...
  • Bond, F. W., Hayes, S. C., & Barnes-Holmes, D. (۲۰۰۶). ...
  • Brown, F. L., Whittingham, K., Boyd, R. N., McKinlay, L., ...
  • Brown, F. L., Whittingham, K., Sofronoff, K., & Boyd, R. ...
  • Byrne, G., Ghrada, A. N., O’Mahony, T. & Brennan, E. ...
  • Cho, S. M., Kim, E. J., Lim, K. Y., Lee, ...
  • Colvin, A., Eyberg, S. M. & Adams, C. (۱۹۹۹). Restandardization ...
  • Conners, N. A., Edwards. M. C., & Grant, A. S. ...
  • De Los Reyes, A., Augenstein, T. M., Mo Wang, S. ...
  • De Maat, D. A., Jansen, P. W., Prinzie, P., Keizer, ...
  • Dennis, C. L., Falah Hassani, K., & Shiri, R. (۲۰۱۷). ...
  • Dib, E. P., Padovani, F. H. P., & Perosa, G. ...
  • Eyberg, S. (۱۹۸۸). Parent-Child Interaction Therapy: Integration of traditional and ...
  • Eyberg, S., & Pincus, D. (۱۹۹۹). Eyberg Child Behavior Inventory ...
  • Hakanen, H., Flykt, M., Sinervä, E., Nolvi, S., Kataja, E-L., ...
  • Heath, G. H., Fife‐Schaw, C., Wang, L., Eddy, C. J., ...
  • Hou, Y. M., Stewart, L., Iao, L. S., & Wu, ...
  • Kazdin, A. E. (۱۹۹۷). Parent management training: evidence, outcomes, and ...
  • Khooshab, E., Jahanbin, I., Ghadakpour, S., & Keshavarzi, S. (۲۰۱۶). ...
  • Lin, Y. N., Iao, L. S., Lee, Y. H. & ...
  • Lovibond, S., & Lovibond, P. (۱۹۹۵). Manual for the depression ...
  • McKinney, C., Stearns, M., & Szkody, E. (۲۰۲۱). Maltreatment and ...
  • Mingebach, T., Kamp-Becker, I., Christiansen, H., & Weber, L. (۲۰۱۸). ...
  • Murray, L., Halligan, S., & Cooper, P. (۲۰۱۹). Postnatal depression ...
  • Ogundele, M. O. (۲۰۱۸). Behavioural and emotional disorders in childhood: ...
  • Paul, N., & Babu, J. (۲۰۱۸). Role of Parents for ...
  • Peters-Scheffer, N., Didden, R., & Korzilius, H. (۲۰۱۲). Maternal stress ...
  • Rao, Z., Barker, B., O’Farrelly, C., & Ramchandani, P. (۲۰۲۱). ...
  • Rodriguez, G., Hartley, S. L., & Bolt, D. (۲۰۱۹). Transactional ...
  • Rohner, R. P., Khaleque, A., Riaz, M. N., Khan, U., ...
  • Sanders, M. (۱۹۹۹). Triple P-Positive Parenting Program: Towards an Empirically ...
  • Sanders, M. (۲۰۱۲). Development, evaluation, and multinational dissemination of the ...
  • Sanders, M. R., Kirby, J. N., Tellegen, C. L., & ...
  • Sanner, C. M. (۲۰۱۷). Parental Distress and Child Behavior Problems: ...
  • Scanlon, N. M., & Epkins, C. C. (۲۰۱۵). Aspects of ...
  • Schiff, M., Pat-Horenczyk, R., Ziv, Y., & Brom, D. (۲۰۱۷). ...
  • Shakeri, F., Inanloo, M., Haghani, H. (۲۰۲۱). The effect of ...
  • Shawler, P. M., & Sullivan, M. A. (۲۰۱۷). Parental stress, ...
  • Totsika, V., Hastings, R. P., Emerson, E., Lancaster, G. A., ...
  • Tsotsi, S., Broekman, B. F. P., Sim, L. W., Shek, ...
  • Turner, K. T., Markie-Dadds, C., & Sanders, M. R. (۲۰۰۲). ...
  • Walker, A. L., Peters, P. H., de Rooij, S. R., ...
  • Webster-Stratton, C., Reid, M .J. & Hammond, M. (۲۰۰۴). Treating ...
  • Zaidman-Zait, A., Mirenda, P., Duku, E., Vaillancourt, T., Smith, I. ...
  • نمایش کامل مراجع