تدوین مدل توسعه مشارکت الکترونیک در ایران

زمینه: فناوری اطلاعات و ارتباطات با ایجاد مشارکت شهروندان در روند حکمرانی، می تواند چشم انداز سیاسی را تغییر دهد. لذا مشارکت الکترونیک به یک نقطه مهم از این فرایند تبدیل شده است و به طور خاص به گسل دیجیتالی با تمرکز بر دسترسی برابر نیز اشاره دارد. در سند چشم انداز ۱۴۰۴ و برنامه های توسعه قید شده است که از منظر فناوری در بین کشورهای منطقه اول باشیم. هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، کشف، شناسایی ابعاد و عوامل موثر بر مشارکت الکترونیک در ایران است. روش: با توجه به موضوع، روش تحقیق آمیخته در دستور کار قرار گرفت. در قسمت کیفی، ابتدا با شش نفر از خبرگان علمی و اجرایی که به روش هدفمند انتخاب شدند، مصاحبه گروه کانونی انجام و نتایج مصاحبه بر اساس تکنیک تحلیل محتوای کلاسیک بررسی شد. در مرحله کمی از ابزار پرسشنامه با مقیاس لیکرت استفاده شده است. داده­های قسمت کمی از طریق الگوسازی معادله ساختاری، تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی با استفاده از نرم افزارهای spss و lisrel تحلیل شدند. یافته ها: با بررسی متن مصاحبه گروه کانونی، ادبیات داخلی و بین المللی درمجموع تعداد ۲۵۰ کدباز به دست آمد، که این کدها در ۱۷ مفهوم فرعی و نهایتا ۱۰ مفهوم اصلی دسته بندی شدند. نتیجه گیری: ماحصل این پژوهش مدلی کارآمد برای توسعه مشارکت الکترونیک می­باشد، که از طریق کاربست عوامل شناسایی شده در آن، در فرایند خط­مشی گذاری در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات و ارتقا کیفیت ارتباط بین سیاست­گذاران و شهروندان می­تواند موجب بهبود رتبه کشور در این شاخص گردد و به تحقق هدف سند چشم انداز ۱۴۰۴ کمک شایانی نماید.

کلیدواژه ها:

مشارکت الکترونیک ، دولت الکترونیک ، حکمرانی الکترونیک ، افق چشم انداز ۱۴۰۴