علل افزایش نقش روسیه در ژئوپلیتیک خاورمیانه پس از سال ۲۰۱۱
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات سیاسی بین النهرین، دوره: 1، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_MPS-1-1_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 560
نویسندگان
دانشجوی دکتری مطالعات خاورمیانه دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.
دانشیار گروه روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی، تهران.ایران.
چکیده
طی بیش از یک دهه گذشته به ویژه پس از خیزش های مردمی در خاورمیانه در سال ۲۰۱۱، روسیه به عنوان قدرت فرامنطقهای فعال در خاورمیانه و شمال آفریقا ایفای نقش نموده است. اتخاذ چنین نقشی و رویکردی به خصوص از دوره ریاست جمهوری پوتین در سیاست خارجی روسیه مورد توجه قرار گرفت. مهم ترین حضور روسیه را به شکل عینی می توان در مسئله سوریه سال ۲۰۱۵ مشاهده کرد که طی آن مسکو نقش فعالی را در تحولات غرب آسیا برعهده گرفت و تاکنون نیز این روند در منطقه ادامه داشته است. در پژوهش پیش رو سعی شده است تا با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و با ابزار گردآوری کتابخانه ای و اینترنتی به این پرسش پاسخ داد که مهم ترین عوامل موثر در افزایش نقش روسیه پس از تحولات ۲۰۱۱ در منطقه خاورمیانه در یک دهه اخیر کدم اند؟ در پاسخ به پرسش اصلی پژوهش این فرضیه مطرح می شود که افزایش نقش روسیه در قالب قدرت فرامنطقه ای و مداخله گر در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا درراستای ایجاد موازنه قوا با ویژگی چندوجهی - چندبرداری در ابعاد ساختار قدرت نظام بین المللی، ژئوپلیتیکی و امنیتی در خاورمیانه پس از وضعیت آشوب ۲۰۱۱ صورت پذیرفت که درصورت عدم حضور مسکو در بحران سوریه، توازن قدرت در ساختار نظام بین الملل و مولفه های قدرت در سطح منطقه ای (منابع، متحدان/ شرکا و قلمرو نفوذ) بهشکل دومینووار به سمت غرب و آمریکا سوق می یافت؛ همچنین حضور پررنگ روسیه در خاورمیانه تحت تاثیر بسترها و محرکه هایی امنیتی، سیاسی و اقتصادی موجود در منطقه و درراستای مقابله با یک جانبه گرایی و نظم آمریکایی به اجرا درآمده است؛ همانطور که توازن در حوزه های اقتصادی، تجاری، ژئوپلیتیکی و...، پیش نیاز مهمی برای تداوم سیاست خارجی خاورمیانه ای فعال مسکو در دهه های آتی در منطقه نیز هست.کلیدواژه ها
روسیه, موازنهسازی چندوجهی/ چندبرداری, نظم چندقطبی, خاورمیانه و بازیگران غیر دولتی تدافعی و تهاجمیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.