نقش عناصر زیست محیطی در ایجاد تنش های آتی بین ایران و عراق

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات سیاسی بین النهرین، دوره: 1، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_MPS-1-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 448
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زینب شریفی

کارشناس ارشد علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی و تربیتی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

مسعود اخوان کاظمی

دانشیار علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی و تربیتی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

سید شمس الدین صادقی

دانشیار علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی و تربیتی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

بهرام منتظری

استادیار علوم سیاسی، دانشگاه آزاد واحد شهرضا، اصفهان، ایران.

چکیده

یکی از مهم ترین بحران های زیست محیطی در مناطق خشک و نیمه خشک، پدیده مخرب بیابان زایی و فرسایش بادی است که وقوع طوفان های گرد و غبار و حرکت ریزگردها از پیامدهای آن به‎شمار می روند. طی سال های اخیر، طوفان های گرد و غبار در خاورمیانه و به ویژه از منشا صحراهای عربستان و عراق، اثرات زیان بار زیادی را برای کشورمان به‎همراه داشته که دامنه آن تا شهرهای عمده کشیده شده است. وسعت خسارت‎های این پدیده تنها محدود به تهدید زمین‎های کشاورزی و صنعتی نبوده، بلکه با مختل‎نمودن زندگی عادی شهروندان، آشکارا به تهدیدی جدی زیست محیطی با پیامدهای اقتصادی، سیاسی و امنیتی تبدیل شده و واکنش افکار عمومی را به دنبال داشته است. هدف از نوشتار پیش رو بررسی تاثیر عوامل زیست محیطی و به ویژه ریزگردها به عنوان پدیده‎ای ژئوپلیتیکی، بر امنیت ملی و تنش بین کشور ها است؛ بنابراین تلاش شده تا با توجه به منشا ریزگردها که به‎طور عمده از کشور همسایه، یعنی عراق هستند و آثار و پیامدهای زیان بار آن ها در طول سال های اخیر برای بیشتر مناطق نیمه غربی ایران، نشان داده شود که این مهم می تواند در آینده به تهدیدی جدی برای امنیت ملی تبدیل شده و درنهایت به تیره ‎شدن روابط دو کشور ایران و عراق بیانجامد. پژوهش حاضر، در بررسی پتانسیل های بروز منازعه بین ایران و عراق بر مبنای مسئله آلودگی های زیست محیطی و به ویژه ریزگردها، بر رهیافت زیست محیطی هامر- دیکسون در تبیین منازعه متمرکز است.

کلیدواژه ها

محیط زیست, ریزگردها, تنش, ایران, عراق

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.