خدا مراد عباس زاده - دانشجوی دکتری مهندسی مواد و متالورژی، دانشگاه علم و صنعت ایران
شهرام خیر اندیش - دانشیار دانشکده مهندسی مواد و متالورژی، دانشگاه علم و صنعت
حسن ثقفیان - استادیار دانشکده مهندسی مواد و متالورژی، دانشگاه علم و صنعت

در این پژوهش اثر زمان استحاله ایزوترم آستنیت به بینایت پایینی بر ریز ساختار و خواص کششی فولاد فوق مستحکم کم آلیاژ D6AC مورد تحقیق قرار گرفت. بدین منظور پس استنیته کردن در دمای 910°C ، عملیات استحاله ایزوترم 330°C در زمانهای مختلف و یا کوئنچ در روغن برای رسیدن به ریز ساختارهای مارتنزیتی ، بینایت پایینی و مخلوط بینایت پایینی - مارتنزیت انجام شد. سپس همه نمونه ها در دمای 200°C برگشت داده شد. نتایج حاصل نشان داد با افزایش زمان استحاله ایزوترم و د رنتیجه افزایش کسر حجمی بینایت پایینی، انعطاف پذیری افزایش می یابد اما استحکام تسلیم و کششی با افزایش کسر حجمی بینایت پایینی ابتدا افزایش و سپس کاهش می یابد . بررسی های ریز ساختاری با استفاده از میکروسکوپ نوری و الکترونی روبشی (SEM) نشان داد وجود یک ماکزیمم در منحنی استحکام بر حسب کسر حجمی بینایت پایینی به علت تقسیم شدن دانه های آستنیت اولیه و در نتیجه کاهش اندازه بسته های مارتنزیت بوسیله بینایت پایینی و محدود شدن تغییر فرم پلاستیک بینایت پایینی توسط مارتنزیت سخت اطراف آن است.

ایزوترم ، D6AC ، خواص مکانیکی ، ریز ساختار ، عملیات حرارتی ، بینایت پایینی