شالبافی در جامعه ایران؛ بررسی تحولات تجارت شال در عصر قاجار (۱۲۰۹- ۱۳۴۴ه .ق/۱۷۹۵-۱۹۲۵م)

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، دوره: 7، شماره: 13
  • کد COI اختصاصی: JR_TUHIS-7-13_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 268
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عادل شعبانی مقدم

دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی دانشگاه اصفهان

مرتضی دهقان نژاد

استاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهان

چکیده

چکیده از مهم­ترین صنایع دوره قاجار، صنعت شالبافی بود. ابریشم و پشم ایران افزون بر کاربرد در تولید انواع قالی و پارچه ابریشمی، در بافت محصولی به نام شال استفاده می­شد. با تثبیت دولت قاجار و حمایت برخی از دولت مردان، شالبافی به صنعتی مهم و با ارزش تبدیل شد. شهرهای کرمان، مشهد و کاشان به تدریج به مراکز شالبافی تبدیل گشته و نقش مهمی در رشد و بالندگی این صنعت ایفا کردند. همزمان با گسترش صنعت شال در کشور، این کالا علاوه بر اهمیت سیاسی و اجتماعی، از جنبه­های اقتصادی و تجاری نیز جایگاه ویژه­ای پیدا کرد؛ تا آنجا که می­توان در پژوهشی مستقل این مسائل را مورد واکاوی قرار داد. شناخت سیر تحولات تجارت صنعت شال، همان امری است که این پژوهش در نظر دارد با مطالعات کتابخانه­ای و مراجعه به اسناد کنسولی بجای مانده از دوره قاجاریه و نیز به روش توصیفی- تحلیلی به آن پاسخ دهد. مسائل محوری مقاله دو مورد است: اولا ویژگی­ها و کاربرد شال در جامعه ایران عصر قاجار چیست؟ و مهم­تر آن­که وضعیت تجارت این کالا در دوره قاجار چگونه بوده است؟ دستاورد پژوهش نشان از آن دارد که در جامعه ایران از شال استفاده­های متنوعی می­شده و دارای کاربد های فراوانی بوده است. همچنین با گسترش صنعت شالبافی در کشور، تجارت آن نیز در دستور کار دولت قاجار قرار گرفت و صادرات آن در کنار دیگر محصولات آغاز به کار کرد.

کلیدواژه ها

واژگان کلیدی: شالبافی, تجارت, جامعه, کرمان, قاجار

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.