رحیم باقری - دانشیار هیدروژئولوژی، دانشگاه صنعتی شاهرود
غلامحسین کرمی - استادیار هیدروژئولوژی، دانشگاه صنعتی شاهرود
فهیمه رحیمی - کارشناس ارشد هیدروژئولوژی، دانشکده علوم زمین. دانشگاه صنعتی شاهرود

     تعیین مسیر حرکت آب در سفره­های کارستی بسیار حائز اهمیت است. منطقه کوهستانی سالدوران در استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است. وجود سنگ های آهکی به شدت کارستی و میانگین بارش سالانه نسبتا بالای منطقه باعث رخنمون چشمه­های کارستی بزرگ سراب باباحیدر، باغ­رستمو پیرغار در منطقه شده است. ارزیابی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و همچنین بررسی جهت جریان آب زیرزمینی برای شناخت آبخوان کارستی تاقدیس سالدوران مهم می باشد. میزان نزولات جوی بیش از ۶۰۰ میلی متر در سال بوده و اغلب ریزش های آسمانی به صورت برف می­باشد. میانگین دبی و هدایت الکتریکی به ترتیب برابر با m۳/s ۹/۱ و mhos/cmµ ۴۳۸ برای چشمه پیرغار،m۳/s ۳  و mhos/cmµ۴۷۵ برای چشمه باغ رستم و m۳/s ۹۸/۰ و mhos/cmµ ۳۴۷ برای چشمه سراب باباحیدر اندازه گیری شده است. منحنی فرود چشمه­ها دارای دو شیب ۱α (۰۲/۰) و ۲α  (۰۰۳/۰) می باشد. در طی رژیم ۱α که حدود چهار ماه طول می کشد، آبدهی چشمه ناشی از ذوب شدن برف ها است و حجم زیاد آب به وسیله مجراهاو کانال های بزرگ توسعه یافته کارستی تخلیه می شود. رژیم ۲α حدود دو ماه طول می­کشد و آب خروجی چشمه به طور عمده از طریق شکستگی ها تامین می­شود. رابطه کاملا معکوسی بین هدایت الکتریکی و دبی چشمه مشاهده گردید. تغییرات قابل توجه آن ها، بیانگر توسعه یافتگی در آبخوان کارستی مورد مطالعه می­باشد.بر اساس پارامترهای مختلف هیدروژئولوژیکی و ژئوموفولوژیکی منطقه همانند دره­های کارستی، مسیر سینکهول­ها، چینه­شناسی، گسل­ها، درزه­ها، شیب و ارتفاع، جهت­های کلی جریان آب زیرزمینی از شمال­غرب به جنوب­شرق و در جهت محور تاقدیس سالدوران برآورد گردید.

چشمه کارستی, ضریب فرود, آبفروچاله, جهت جریان, تاقدیس سالدوران