بررسی اثرات کاربری اراضی و ارتفاع بر تغییرات بافت خاک در شرق استان مازندران
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: نشریه تخریب و احیاء اراضی طبیعی، دوره: 2، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_DRNL-2-4_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 254
نویسندگان
Soil Science Department, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran
Soil Science Department, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran
Soil Science Department, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran
Soil Science Department, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran
چکیده
چکیده مبسوط مقدمه و هدف: برخی خصوصیات خاک دارای تغییر پذیری در بعد زمان و مکان می باشند. عوامل مختلفی که در طول زمان و مکان متغیرند، در فرآیند های تشکیل خاک دخیل بوده و تشکیل خصوصیات خاک تحت تاثیر آن ها می باشد. برای بررسی خصوصیاتی همچون بافت خاک در مقیاس بزرگ، استفاده از روشهای زمین آمار، که میتوانند با پیشبینی خصوصیات خاک موجب کاهش در هزینه و وقت شوند، توصیه میگردد. برای تخمین نقاط در محل نمونه برداری نشده، در این مطالعه از روشهای مختلف زمین آمار شامل کریجینگ، کو-کریجینگ و وزندهی فاصله معکوس و همچنین روش شبکه عصبی مصنوعی برای بررسی تغییر پذیری مکانی بافت خاک تحت تاثیر کاربری اراضی و ارتفاع استفاده گردید. مواد و روش ها: نمونه های خاک به صورت تصادفی مرکب به تعداد ۲۴۹ نقطه از عمق ۱۵-۰ سانتی متر شرق استان مازندران تهیه گردید. برای آزمون نرمال سازی داده ها از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف در محیط نرم افزاری SPSS ۲۸ و Develve ۴ استفاده شد. با محاسبه خطای میانگین (ME) و باقیمانده میانگین مجذور خطا( RMSE ) بهترین روش انتخاب گردید. داده های هر پارامتر ابتدا با استفاده از روش تبدیل لگاریتمی و سپس با استفاده از روش باکس-کاکس نرمال، و واریوگرام پارامترها ترسیم گردید. بهترین مدل برای مقادیر شن، رس و سیلت، مدل نمایی انتخاب گردید. یافته ها: اگرچه بین مقادیر درصد رس در کاربریهای مختلف تفاوت معنی دار وجود نداشت، بین مقادیر درصد شن و سیلت تفاوت معنی دار وجود داشت، بهگونه ای که بیشترین درصد شن به ترتیب در کاربریهای مرتع، جنگل، زراعی، بایر و باغ بوده، و بیشترین درصد سیلت به ترتیب در کاربریهای باغ، زراعی، جنگل، بایر و مرتع یافت گردید. علاوه بر کاربریهای متنوع اراضی، ارتفاع ( ۲۰- متر الی بیش از ۵۰۰ متر) نیز بهصورت معنیدار بر بافت خاک موثر بوده است. نتیجه گیری: طبق نتایج، روش شبکه عصبی مصنوعی نسبت به روش های زمینآمار کریجینگ، کو-کریجینگ و روش وزن دهی فاصله معکوس در تخمین بافت خاک، مناسبتر عمل کرده است. پیشنهاد میگردد: ۱) این مطالعات در سایر نقاط استان نیز انجام شود، ۲) از سایر روش های هوش مصنوعی (AIM) نیز برای پهنه بندی خصوصیات خاک استفاده شود، ۳) از نمونه برداری منظم در این گونه مطالعات در صورت امکان استفاده شود، ۴) از نقشه های به دست آمده بهعنوان پایه ای برای تغییرات بافت خاک در استان استفاده گردد.کلیدواژه ها
Co-kriging, exponential model, Geostatistics, soil texture components, Variograms, اجزای بافت خاک, زمین آمار, کو-کریجینگ, مدل نمایی, واریوگراماطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.