رویکرد سالوتوژنیک: نظریه ای راهنما در ارتقای سلامت

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوماهنامه پایش، دوره: 21، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_PAHM-21-5_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 176
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عبدالجواد خواجوی

Quchan Branch, Islamic Azad University, Quchan, Iran

هایده هاشمی زاده

School of Medicine, Gonabad University of Medical Sciences, Gonabad, Iran

چکیده

سردبیر محترم ضرورت تغییر از رویکرد بیماری محوری (نگاه منفی به سلامت) به رویکرد سلامت محور(نگاه مثبت به سلامت) (Salutogenic approach) و حرکت به سمت سلامت و رفاه در اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی با کارهای آنتونوفسکی مطرح شد. آنتونوفسکی در مطالعات سلامت به جای واژه بیماری، کلمه سالوتوژنزیس را به کار برد که از واژه سالوتو (salute) به معنای سلامتی و ژنزیس (genesis) به مفهوم پیدایش تشکیل شده است. وی با سابقه ای که در جامعه شناسی پزشکی داشت در پی تغییر پارادایم سلامت، از پاتوژنزسیس به پاتوژنزسیس همراه با سالوتوژنزیس بود. او معتقد بود که پاتوژنزیس بیش از حد بر تفکر ما چیره شده و در نتیجه حوزه ارتقای سلامت را زمین حاصلخیزی برای چنین تغییری می دانست [۱]. آنتونوفسکی مدعی بود که سلامت و بیماری نباید به عنوان مفاهیمی دوگانه، بلکه به عنوان یک پیوستار در نظر گرفته شوند. سالوتوژنزیس به روشی متفاوت از جنبش روانشناسی مثبت گرا (positive psychology Movement)، پارادایم پاتوژنیک غالب (Dominant pathogenic paradigm) را به چالش می کشد. در نگاه او مردم و دست اندرکاران ارتقای سلامت به جای اینکه به یکی از دوگانه سلامت یا بیماری فکر کنند باید به پیوستاری از «سلامتی» تا «بیماری» بیندیشند. در چنین رویکردی، هیچ کس به عنوان سالم یا بیمار دسته بندی نمی شود و همه ما در جایی بین قطب های فرضی سلامت کامل و بیماری کامل قرار می گیریم [۲]...

کلیدواژه ها

The salutogenic model, theory, health promotion, رویکرد سالوتوژنیک, ارتقای سلامت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.