جبرائیل تقی نژاد - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل(مغان)
علی محمد برقعی - استاد و مدیرگروه ماشینها و مکانیزاسیون کشاورزی واحد علوم و تحقیقات ت
سعید مینایی - دانشیار دانشگاه تربیت مدرس
رضا عادل زاده - عضو هیات مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل(مغان)

پنبه گیاهی با سیستم ریشه ای مستقیم است که توانایی نفوذ در اعماق خاک را به منظورتامین آب و مواد غذایی دارد. با این حال فشردگی خاکهای زراعی به دلیل افزایش مقاومت به نفوذ، جرم مخصوص ظاهری خاک و نیزکاهش خلل وفرج و نفوذ آب موجب کاهش میزان رشدونمو و تولید محصول می شود . بنابراین در تحقیقی تاثیر عملیات زیرشکنی بر خصوصیات فیزیکی خاک و عملکرد پنبه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تیمارS0فقط شخم با خاک ورز برگرداندارS1- زیرشکنی تاعمق 35-30+خاک ورز برگدارندار و s2- زیرشکنی تا عمق 55-50+خاک ورز برگردارندار و چهارتکرار انجام گرفت برای تعیین تاثیر عملیات زیرشکنی بر خواص فیزیکی خاک و عملکرد پنبه پارامترهای جرم مخصوص ظاهری خاک، شاخص مخروط، درصد رطوبت خاک ، ارتفاع بوته و عملکرد پنبه اندازه گیری شد . نتایج تجزیه واریانسنشان داد زیرشکنی باعث کاهش معنی دار شاخص مخروط در عمق های 20-10 و 50-20 به ترتیب درسطح احتمال 5% و 1% گردید و از نظر جرم مخصوص ظاهری اختلاف آماری معنی داری مشاهده نشد . با این حال تیمارهای زیرشکنی بیشترین کاهش این شاخص را به دنبال داشته اند.. تجزیه واریانس عملکرد و اجزای آن نشان داد از نظر عملکرد وش در سطح احتمال 5% و از نظر صفت ارتفاع بوته در سطح احتمال 1% اختلاف آماری معنی داری بین تیمارها وجود دارد و بیشترین ارتفاع بوته86/27 سانتی متر مربوط به زیرشکنی به عمق 55-50 سانتیمتر بود

فشردگی خاک، زیرشکنی، شاخص مخروط خاک و عملکرد پنبه