ساخت، اعتباریابی و پایاسازی مقیاسی برای سنجش سواد اطلاعاتی دانشجویان در نظام های آموزش از دور

هدف این پژوهش ساخت، اعتباریابی و پایاسازی مقیاسی برای سنجش مهارت های سواد اطلاعاتی دانشجویان دانشگاه پیام نور بوده است. روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی بوده و جامعه آماری آن را کلیه دانشجویان دانشگاه پیام نور استان همدان در سال تحصیلی ۹۱-۱۳۹۰ تشکیل می داده اند که تعداد کل آنها ۲۸۵۳۰ نفر بوده است. برای نمونه گیری از شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای استفاده شد و بر این اساس تعداد ۳۸۷ نفر آزمودنی از دو مرکز انتخاب گردید. برای جمع آوری اطلاعات، مقیاسی به نام مقیاس سنجش سواد اطلاعاتی توسط محقق براساس معیارهای علمی و به شکل طیف لیکرت ساخته شد. این مقیاس دربرگیرنده ۵ مولفه (مبتنی بر ۵ استاندارد سواد اطلاعاتی) و ۳۰ گویه است که آزمودنی باید آنرا به شیوه خود-ارزیابی پاسخ دهد. برای مناسب سازی گویه های آن از توان افتراقی و برای تعیین میزان روایی آن از روایی محتوایی، صوری و سازه (روایی همگرا و تحلیل عاملی) استفاده شده است. بر این اساس، میزان همبستگی بین این آزمون و آزمون اصغرنیا (۱۳۸۸) در روایی همگرا ۷۷/۰ بوده است. همچنین نتیجه تحلیل عاملی اکتشافی (به روش تحلیل مولفه های اصلی) بر روی مقیاس به استخراج ۶ عامل با یک واریانس تراکمی نزدیک ۵/۶۶% منجر می شود. برای تعیین میزان پایایی آزمون نیز از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده است؛ بر این اساس میزان آلفای کرونباخ برای کل گویه ها ۹۴/۰ بوده است. در کل نتایج تحقیق نشان داد که مقیاس سنجش سواد اطلاعاتی، مقیاسی مناسب برای استفاده در سنجش سواد اطلاعاتی دانشجویان در بافت نظام آموزش از دور بوده و از روایی و پایایی لازم برخوردار است. 

کلیدواژه ها:

سواد اطلاعاتی ، مقیاس سنجش سواد اطلاعاتی ، اعتباریابی ، پایاسازی ، دانشجویان دانشگاه پیام نور