بررسی و تحلیل مساله ی وحدت و علم واجب تعالی از منظر علامه خفری

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه اندیشه دینی، دوره: 21، شماره: 79
  • کد COI اختصاصی: JR_JRT-21-79_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 254
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مصطفی سامانی

دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا

احمد بهشتی

استاد مدعو دانشگاه آزاد اسلامی، فسا، ایران

حبیب اله ابراهیمی

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

چکیده

علامه خفری (م. ۹۴۲ ه. ق.) وحدت واجب تعالی را بر مبنای وجوب وجود و اوصاف وجود حقیقی و با ارائه ی ده برهان به اثبات می رساند. وی در مساله ی علم الهی نیز با نقد و رد نظریه ی صور مرتسمه ی ابن سینا و با مطرح کردن علم کمالی اجمالی و تفصیلی بر آن است که علم باری تعالی عین ذات اوست و ذات واجب به اعتبار ذاتش، منشا انکشاف و ایجاد تمامی موجودات بوده و عین آن چیزی است که در خارج ایجاد کرده است. از دیدگاه علامه خفری نظریه ی صور مرتسمه به علت توالی فاسدی که دارد، همچون لزوم محل واقع شدن ذات باری تعالی، انفعال و استکمال ذات باری با آن صور، مردود است. شواهد و قرائن نشان می دهدکه ملاصدرا در مساله ی علم باری تعالی، قبل و بعد الایجاد اشیاء، از آرای علامه خفری تاثیر پذیرفته است. ردیابی و معرفی این تاثیرپذیری و نیز نقد تقسیم بندی علامه خفری در براهین اثبات وحدت واجب، از نوآوری های این جستار محسوب می شود. روش تحقیق در این مقاله توصیفی و تحلیلی است.    

کلیدواژه ها

واجب تعالی, توحید, علم, علامه خفری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.