طراحی مدل ظرفیت سازی حکمرانی شبکه ای

هدف: حکمرانی شبکه ­ای چارچوبی تحلیلی برای درک و تنظیم رابطه میان بازیگران برای مواجهه با مسائل چندوجهی و پیچیده در فرایند سیاستگذاری و اداره امور عمومی است. پژوهش حاضر با هدف طراحی ظرفیت­ سازی حاکمیت شبکه ­ای دولت انجام شده است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی نظام اداری ایران است که برای جمع ­آوری داده­ ها از نمونه­ ای ۲۵ نفره از خبرگان دانشگاهی و سازمانی آشنا به مفاهیم و کاربرد حکمرانی شبکه ­ای استفاده شد، که به صورت نمونه­ گیری هدفمند انتخاب شدند. در بخش کمی، جامعه آماری مدیران بخش دولتی هستند که نمونه ۳۹۰ نفری از مدیران دولتی به صورت تصادفی انتخاب شدند. یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر آن است که ظرفیت ­سازی حکمرانی شبکه­ ای در قالب مقوله­ های محوری تدوین خط­مشی حکمرانی شبکه­ ای، ایجاد مناسبات شبکه ­ای بین بخش ­های دولتی، خصوصی و جامعه مدنی، ایجاد نهاد تصمیم­ گیری مشارکتی بین بازیگران حاکمیتی، ارتقای ظرفیت اجرایی مبتنی بر شبکه، برون سپاری وظایف دولت، و استقرار سازوکارهای مدیریت شبکه صورت می­ پذیرد. همچنین، عوامل علی شامل تغییر نگرش دولتمردان، دولت یکپارچه، گسترش فناوری اطلاعات، مطالبه­ گری شهروندان؛ عوامل زمینه ­ای شامل شرایط مالی و اقتصادی، شرایط سیاسی و قانونی، شرایط اجتماعی و فرهنگی، و شرایط فناورانه؛ عوامل مداخله­ گر شامل آمادگی درون‎سازمانی بخش دولتی و آمادگی برون‎سازمانی بخش خصوصی و مدنی؛ و پیامدهای استقرار حکمرانی شبکه ­ای دولت عبارت‎اند از حاکمیت ارزش همگانی، واکنش منعطف به تقاضاها، کاهش هزینه خدمات عمومی، تخصصی­ سازی خدمات، نوآوری، و شفافیت است. ارزش/ اصالت پژوهش: در این پژوهش طراحی جدیدی از ظرفیت­ سازی حاکمیت شبکه ­ای دولت معرفی گردید که نویدبخش پیامدهای مهم حکمرانی شبکه­ ای دولت مانند حاکمیت ارزش همگانی برای جامعه و دولت است، و حکمرانی شبکه ­ای به عنوان چارچوبی برای مدیریت عمومی شناخته می­ شود. پیشنهادهای اجرایی/ پژوهشی: با توجه به مدل به دست آمده پیشنهادهایی برای ظرفیت­ سازی در دولت برای استقرار حاکمیت شبکه­ ای ارائه می شود مانند یکپارچه ­سازی اقدامات پراکنده دولت و پرورش مدیران با تفکر شبکه­ ای.

کلیدواژه ها:

Capacity Building ، Governance ، Network Management ، Participation of Private and Civil Sectors ، Public Values. ، ظرفیت سازی ، حکمرانی ، مدیریت شبکه ای ، مشارکت بخش خصوصی و مدنی ، ارزش همگانی.