اکرمه انصاری - کارشناس ارشد روانشناسی بالینی،واحداصفهان،دانشگاه آزاد اسلامی،اصفهان،ایرا ن

مقدمه : اختلال بی نظمی خلق اخلالگر اختلالی جدید است که با قشقرق های تکرار شونده نامتناسب با سطح رشد کودک و همراهبا خلق خشمگین و تحریک پذیری مداوم می باشد. این پژوهش با هدف بررسی اثر بخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر مشکلاتخواب و بازشناختی هیجانی کودکان ۸ - ۱۲ ساله مبتلا به اختلال بی نظمی خلق اخلالگربا و بدون اختلالات اضطرابی همراه شهراصفهان انجام گرفت.روش کار : این پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه کودکان ۸ -۱۲ ساله مبتلا به اختلال بی نظمی خلق اخلا لگر مراجعه کننده به کلینیک های روانشناختی فعال در زمینه کودک و نوجوان شهراصفهان درماه های اسفند ۹۹ و بهار سال ۱۴۰۰ شامل می شدند.از بین آنها ۳۰ کودک مبتلا که بر اساس مصاحبه بالینی و مصاحبهتشخیصی نیمه ساختار یافته K-SADS-PL ( ۲۰۱۶ ( توسط روانشناس بالینی تشخیص ا ختلال بی نظمی خلق اخلالگر با و بدوناختلالات اضطرابی همراه را دریافت نموده و سایر ملاک های ورود به تحقیق را دارا بودند. به روش نمونه گیری در دسترس انتخابو به طور تصادفی آزمودنی ها در دوگروه آزمایش و کنترل ) هر گروه ۱۵ نفر ( قرار گرفتند. آزمودنی ها در سه مرحله پیش آزمون ،پس آزمون و پیگیری به پرسشنا مه مقیاس عادات خواب ) CSHQ () ۲۰۰۰ ( ، آزمون بازشناسی هیجان اکمن) ۲۰۰۳ ( پاسخ دادند.گروه آزمایش در ۸ جلسه ۴۵ دقیقه ای رفتاردرمانی دیالکتیک را دریافت نمودند اما برگروه کنترل هیچ مداخله روانشناختی اعمالنگردید.یافته ها : نتایج حاصل از تحلیل واریانس با اندازه های تکراری نشان داد که رفتاردرمانی دیالکتیک بر مشکلات خواب وبازشناختیهیجانی کودکان مبتلا به اختلال خلق اخلالگر با و بدون اختلال اضطرابی همراه را درمرحله پس آزمون کاهش داده و این اثربخشی در مرحله پیگیری ۴۵ روزه نیز پایداری خود را حفظ نمود.نتیجه گیری : بنابر نتایج پژوهش حاضر، می توان از رفتار درمانی دیالکتیک به منظور کاهش مشکلات خواب و بازشناختیهیجانی این بیماران استفاده نمود.

بازشناختی هیجانی، مشکلات خواب ، اختلال بی نظمی خلق اخلالگر، رفتاردرمانی دیالکتیک، اختلالات اضطرابی.