آراد کیانی - کارشناسی ارشد، گروه اکتشاف نفت، دانشکده مهندسی نفت، دانشگاه سمنان، سمنان
محمدحسین صابری - استادیار، گروه اکتشاف نفت، دانشکده مهندسی نفت، دانشگاه سمنان، سمنان

در این پژوهش پتانسیل هیدروکربن زایی سازندهای سنگ منشا احتمالی شامل پابده، کژدمی، گدوان، گرو و سرگلو مورد بررسی قرار گرفت. مهم ترین آنالیزها و مطالعات انجام شده شامل پیرولیز راک-اول، مطالعات بایومارکری و ایزوتوپی است. نتایج حاصل از پیرولیز راک-اول نشان داد که در بین نمونه های مورد مطالعه، سازندهای پابده و کژدمی با کروژن نوع II/III و پتانسیل خوب تا خیلی خوب تولید نفت و بلوغ مواد آلی آنها به ترتیب در وضعیت نابالغ و نابالغ- اوایل پنجره نفتی قرار دارند. سازند گدوان با کروژن نوع II/III در وضعیت نابالغ- اوایل پنجره نفتی است و پتانسیل خوبی برای تولید نفت دارد. سازندهای گرو و سرگلو با کروژن نوع II پتانسیل خیلی خوب تولید نفت اند و به ترتیب در اواسط پنجره نفتی و اواخر پنجره نفتی-اوایل پنجره گاز تر قرار دارند. آنالیزهای ژئوشیمیایی بر روی نفت های مورد مطالعه نشان می دهد که منشا نفت های مورد مطالعه یکسان است و از سنگ های منشا احتمالی دارای ترکیب سنگ شناسی کربناته-مارنی تولید شده و در شرایط احیایی نهشته شده اند. ماده آلی سنگ های منشا احتمالی به طور غالب کروژن نوع II بوده که محیط تشکیل آن دریایی با آثاری از مواد آلی با منشا قاره ای است. نفت های مورد مطالعه از سنگ منشایی به سن کرتاسه پایینی تا ژوراسیک میانی با بلوغ اواسط تا اواخر پنجره نفتی تولید شده، به طوری که نفت مخزن فهلیان بیشترین بلوغ را دارد. در این پژوهش سازندهای سرگلو (ژوراسیک میانی) و گرو (کرتاسه پایینی) به عنوان سنگ های منشا احتمالی برای نفت های مخازن مورد مطالعه ناحیه دشت آبادان پیشنهاد می شود.

مطالعات بایومارکری؛ ژئوشیمی نفت؛ پتانسیل هیدروکربن زایی؛ سنگ مادر, ایزوتوپ های پایدار