گویش سنجی متغیرهای زبان شناختی زبان گونه های کرمان- شمالی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه زبانشناسی گویشهای ایرانی، دوره: 7، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JILL-7-1_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 404
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عالیه نخعی پور تذرج

دانشجوی دکتری زبان شناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، قم، ایران

سیف ا... ملایی پاشایی

استادیار زبان شناسی همگانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

حامد مولایی کوهبنانی

استادیار زبان شناسی همگانی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران

محمد علی جعفری

استادیار زبان شناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، قم، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با اتخاذ رویکردی کمی و کل­گرایانه و با اعمال روش­های گویش­سنجی به تحلیل رایانشی متغیرهای زبان­شناختی موجود در گونه­های زبانی کرمان-شمالی می پردازد. این پژوهش، از نوع توصیفی- تحلیلی است و داده­ها به روش میدانی جمع آوری شده اند. تحلیل داده­های گردآوری­شده نیز به صورت آماری با بهره­گیری از رایانه و  گویش­سنجی و نقشه­نگاری RuG/L۰۴ صورت گرفته است. داده­های پژوهش شامل معادل­های بومی ۲۰۵ واژه و ۱۰ جمله پایه مستخرج از پرسش نامه های «فرهنگستان» و «موریس سوادش» است. روایی پرسش­نامه مذکور براساس آزمون آلفای کرونباخ، نرخ ۹۶/۰ به دست آمده است. جامعه آماری پژوهش را گویشوران بومی ۱۶ شهرستان حوزه شمال استان کرمان شامل ۱۰۵ دهستان تشکیل می دهند. میانگین سنی گویشوران ۶۰ سال و متوسط سواد آن­ها در حد آموزش ابتدایی است که ۴۵% زن و ۵۵% مرد هستند. نتایج حاصل از تحلیل انبوهه داده­ها نشان داد که شش خوشه گویشی عمده از هم متمایز هستند و این خوشه­های گویشی خود به زیر خوشه­هایی تقسیم می­شوند. هر یک از خوشه های گویشی دارای ویژگی های آوایی، واجی، صرفی یا نحوی متمایزی هستند که آن ها را از دیگر خوشه ها جدا می کند. بر اساس تحلیل آماری داده­ها، از میان خوشه های گویشی شش­گانه، تنها یکی از آن­ها گویش است و باقی خوشه­ها فاقد ویژگی های گویشی می باشند و در نتیجه در سطح لهجه محسوب می­شوند.

کلیدواژه ها

زبان شناسی رایانشی, گویش سنجی, تحلیل انبوهه, تنوعات آوایی, کرمان-شمالی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.