بومی سازی و اولویت بندی شاخص های بومکده در جنگل های شمال (مطالعه موردی: روستاهای جنگل دارابکلا)

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه بوم شناسی جنگل های ایران، دوره: 10، شماره: 20
  • کد COI اختصاصی: JR_IFEJ-10-20_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 421
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شکیبا جهانگیریان

Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

سید محمد حسینی نصر

Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

جعفر اولادی

Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

سید مجتبی مجاوریان

Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

حمید جلیلوند

Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

چکیده

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: بسیاری از مشکلات محیطی بشر از رفتارهای ناسازگار و الگوی زیست ناپایدار نشات می ­گیرد. دلیل از بین رفتن جنگل­ها نیز از این بحث خارج نیست. شیوه ­های مدیریتی یکسویه منابع طبیعی و نا‎آشنا با نیازها و شیوه‎ی سنتی زندگی روستائیان و خانوارهای ساکن در عرصه­ های جنگلی شمال ایران، وضعیت نامطلوب اقتصادی ­اجتماعی روستاییان و همچنین توسعه کم و ناپایدار در مناطق روستایی از عوامل موثر در تخریب جنگل های هیرکانی هستند. یکی از شیوه ­های مدیریت سازگار با طبیعت که در دو دهه‎ ی اخیر در دنیا رواج پیدا کرده است «بومکده» است. هدف این تحقیق بومی­سازی معیارها و شاخص ­های بومکده در کشورهای پیشرفته دنیا و اولویت ­بندی این شاخص ­ها در روستاهای حاشیه جنگل دارابکلا با هدف جلوگیری از تخریب و بهره ­برداری بی­رویه از عرصه­ های طبیعی از جمله جنگل­ها و مراتع است. مواد و روش ­ها: در این پژوهش از روش دلفی جهت شناسایی و بومی سازی معیارها و شاخص­ های ارزیابی بوم­شناختی، اقتصادی و اجتماعی-فرهنگی استفاده شد. همچنین از تکنیک‎های انتروپی شانون و تاپسیس نیز برای تعیین وزن و اولویت­ بندی این معیارها و شاخص­ ها استفاده شد. یافته­ ها: نتایج نشان داد که معیارهای بوم ­شناختی با ۰/۴۶۰ بیشترین و معیارهای اجتماعی – فرهنگی و اقتصادی به­ترتیب با اعداد ۰/۳۷۵ و ۰/۱۶۵ وزن­ه ای کمتری را به خود اختصاص دادند. نتیجه­ گیری: به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که توجه به شاخص های دسته بوم شناختی در اولویت بالاتری نسبت به شاخص های اجتماعی و اقتصادی قرار دارند. در نتیجه برای تصمیم گیری و مدیریت توجه به این شاخص ها دارای اهمیت بیشتری است.  

کلیدواژه ها

Ecological, Ecotourism, Economic, Social, Sustainable forest management, اجتماعی, اقتصادی, بوم شناختی, بوم‎ گردی, مدیریت پایدار جنگل

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.