تاثیر سطوح مختلف خشکیدگی بر خصوصیات مورفولوژیکی برگ و بذر بلوط ایرانی Quercus brantii Lindl. در جنگلهای زاگرس- استان کرمانشاه

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 152

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IFEJ-10-20_010

تاریخ نمایه سازی: 18 آبان 1401

چکیده مقاله:

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: یکی از معضلات زیست محیطی جنگل­های زاگرس طی چند سال اخیر بروز پدیده زوال درختان بلوط است که به شکل خشکیدگی در آن ها نمود یافته است. این موضوع در جنگل­های زاگرس یک پدیده چندبعدی، پیچیده و ملی است. مواد و روش ها: در این پژوهش تاثیر شدت خشکیدگی تاجی درختان بلوط ایرانی بر خصوصیات برگ و بذر در منطقه جنگلی دچار خشکیدگی ویله در استان کرمانشاه طی سال های ۱۴۰۰-۱۳۹۸ پایش شد. نمونه­ گیری از برگ درختان طی سه سال متوالی در فصول بهار و تابستان، از پنج درخت ثابت در هر طبقه زوال، ۲۰ برگ (هر جهت تاج ۵ برگ) به­ طور تصادفی انجام و نمونه­ ها برای اندازه­ گیری سطح برگ، وزن تر و خشک برگ، درصد رطوبت به آزمایشگاه منتقل شدند. همچنین از همین پایه ­ها و از هر جهت تاج، ۲۵ بذر جدا و ابعاد بذر، جام بذر و وزن ۱۰۰ دانه تعیین شدند. تیمارهای تحقیق شامل زوال درختان در چهار سطح (سالم، سر خشکیدگی تاج، خشکیدگی تاج کمتر از ۵۰ درصد، خشکیدگی تاج  بیشتر از ۵۰ درصد) بودند. تجزیه مرکب اطلاعات کمی در قالب طرح کاملا تصادفی و مقایسه میانگین داده ­ها با روش دانکن در سطح ۵ درصد، برای چهار سطح خشکیدگی و سه سال مطالعه انجام شد. یافته­ ها: بین سطوح مختلف خشکیدگی برای وزن خشک ، وزن تر و درصد رطوبت برگ و کلیه خصوصیات مربوط به بذر اختلاف معنی­دار وجود دارد. اما برای متوسط مساحت برگ تفاوت معنی ­داری در بین سطوح مختلف خشکیدگی درختان بلوط وجود ندارد. اثر متقابل سطوح متفاوت خشکیدگی در طی سال های مطالعه نشان داد که اختلاف معنی­داری برای صفات طول، قطر میانه، ضخامت جام و وزن صد دانه بذر وجود دارد. همچنین در صفت قطر دهانه جام بذر اختلاف معنی دار مشاهده می­شود و در نهایت اثر متقابل سال در سطوح خشکیدگی برای صفات  ارتفاع جام، قطر جام و درصد قوه نامیه معنی دار نیست. بیشترین میزان وزن خشک برگ مربوط به سطح بیشتر از ۵۰% خشکیدگی و کمترین آن به درختان سالم اختصاص دارد که با دیگر سطوح خشکیدگی اختلاف معنی­داری نشان می­دهد. بیشترین میزان وزن تر برگ نیز به سطح کمتر از ۵۰%  خشکیدگی و کمترین آن به درختان سالم اختصاص دارد و با دیگر سطوح اختلاف معنی­داری دارد. بیشترین درصد رطوبت برگ  مربوط به درختان سالم و کمترین مقدار آن  به درختان با بیش از ۵۰ درصد خشکیدگی اختصاص دارد که با درختان سر خشکیده اختلاف معنی دار نشان نمی­دهد. بیشترین میزان وزن خشک برگ مربوط به سطح بیشتر از ۵۰% خشکیدگی و کمترین میزان آن به درختان سالم اختصاص دارد که با دیگر سطوح خشکیدگی اختلاف معنی­داری در سطح ۵% نشان می­دهد. نتیجه­ گیری: به نظر می رسد خصوصیات زایشی و رویشی بلوط کاملا متاثر از طبقات مختلف خشکیدگی درختان است و همچنین شرایط متفاوت اقلیمی طی سال های مختلف نیز تاثیر معنی داری بر این خصوصیات داشته است. نتایج این بررسی نشان داد که وضعیت سلامت درخت تاثیر زیادی بر روی وزن برگ دارد به این شرح که درختان خشکیده بلوط برگ های بزرگ تر و سنگین تری نسبت به درختان سالم دارند. با افزایش میزان خشکیدگی کمیت و کیفیت بذر به شدت کاهش یافته است اما برای خصوصیات برگ تغییرات به نحوی است که درختان سعی در حفظ توان زیستی خود دارند و تا حدودی سطح فتوسنتزی خود را نگهداری می­ کنند. در این منطقه کاهش بارندگی و وجود آثار خشکیدگی از سال های قبل تهدید جدی برای شادابی و سلامت جنگل مورد مطالعه است.

نویسندگان

معصومه خان حسنی

Agricultural Research, Education and Extension Organization,

حسن جهانبازی گوجانی

Agricultural Research, Education and Extension Organization,

هوشمند صفری

Agricultural Research, Education and Extension Organization,

حبیب اله رحیمی

Agricultural Research, Education and Extension Organization,

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Abrams, M.D. ۱۹۹۰. Adaptations and responses to drought in Quercus ...
  • Abrams, M.D., M.E. Kubisk and S.A. Mostoller. ۱۹۹۴. Relating wet ...
  • Alizadeh, A. ۲۰۰۴. Relationship of soil, water and plant, ۴th ...
  • Amir Ahmadi, B., R. Zolfaghari and M.R. Mirzaei. ۲۰۱۵. Relation ...
  • Badehian, Z., Sh. Mehdi Karami, M. Rashidi and M. Rajabi. ...
  • Arraudeau, M.A. ۱۹۸۹. Breeding strategies for drought resistance. In: Baker, ...
  • Derikvand, R. and R. Zolfaghari. ۲۰۱۴. Effects of some ecological ...
  • Dickson. R.E. and P.T. Tomlinson. ۱۹۹۶. Oak growth, development and ...
  • Fort, C., M.L. Fauveau, F. Muller, P. label, A. Granier ...
  • Gieger, T. and F.M. Thomas. ۲۰۰۲. Effects of defoliation and ...
  • Gordon, D.R., J.M. Walker, J.W. Menke and K.J. Rice. ۱۹۸۹. ...
  • Hamzehpour, M., H. Kia-daliri and K. Bordbar. ۲۰۱۱. Preliminary study ...
  • Hoseini, A., S.M. Hoseini, A. Rahmani and D. Azadfar. ۲۰۱۴. ...
  • Hoseini, H. ۲۰۱۵. Leaf morphological and physiological responses of Persian ...
  • Hosseini, A., S.M. Hosseini and J.C. Linares. ۲۰۱۸. Linking morphological ...
  • Hoseinzadeh, J. and M. Pourhashemi. ۲۰۱۵. The study of crown ...
  • Jazirehi, M.H. and M. Ebrahimi Rostaghi. ۲۰۰۳. Silviculture in Zagros. ...
  • Kabrick, J.M., D.C. Dey, R.G. Jensen and M. Wallendorf. ۲۰۰۸. ...
  • Ke, W.S., Z.C. Zhong and H.A. Xi. ۲۰۰۰. The variation ...
  • Kessler, Jr. and K.J. Kenneth. ۱۹۸۹. Some perspectives on Oak ...
  • Khosropour, N., J. Mirzaee and S. Doostkami. ۲۰۱۴. Factors affecting ...
  • Liu, X., D.S. Ellsworth and M.T. Tyree. ۱۹۹۷. Leaf nutrition ...
  • Martinez-Vilalta, J., J. Pinol and K. Beven. ۲۰۰۲. A hydraulic ...
  • Meszaros, I. ۲۰۰۸. Responses of some ecophysiological traits of sessile ...
  • Ogaya, R. and J. Penuelas. ۲۰۰۶. Contrasting foliar responses to ...
  • Parvaneh, E., V. Etemad, M.R. Marvie Mohajer, Gh. Zahedi Amiri ...
  • Poulos, H.M. ۲۰۰۷. Drought response of two Mexican oak species, ...
  • Pourhashemi, M., H. Jahanbazi, J. Hoseinzadeh, S.K. Bordbar, Y. Iranmanesh ...
  • Pourhashemi, M. and S. Sadeghi. ۲۰۲۱. A Review on ecological ...
  • Rajora, O., K. Jinhon and J. Major. ۲۰۱۱. Gene expression ...
  • Rosson J.F. ۲۰۰۴. Oak mortality trends on the Interior Highlands ...
  • Royo, A., L. Gil and J.A. Pardos. ۲۰۰۱. Effect of ...
  • Starkey, D.A. and S.W. Oak. ۱۹۸۹. Site factors and stand ...
  • Starkey, D.A., S.W. Oak. G.W. Ryan. F.H. Tainter. C. Redmond ...
  • Thomas, F.M. and G. Hartmann. ۱۹۹۶. Soil and tree water ...
  • Zarafshar, M., M. Teimouri, M. Pourhashemi, T. Alizadeh, S.K. Bordbar, ...
  • Yazdian, F. Distribution area of Oak forests in Iran. ۲۰۰۰. ...
  • نمایش کامل مراجع