بررسی و امکان سنجی مناطق مستعد رویشی پسته براساس عوامل اقلیمی در محیطARCGIS در استان اردبیل

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 204

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF و WORD قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

CNRE06_025

تاریخ نمایه سازی: 16 آبان 1401

چکیده مقاله:

امروزه در مسیر توسعه کشاورزی و تامین امنیت غذایی دو مسئله مهم و اساسی برای دسیابی به خودکفائی وجود دارد. که عبارتند از مسئله اول داشتن منابع آب و خاک مناسب به همراه برنامه ریزی و مدیریت صحیح در این بخش از اقتصاد کشور و منطقه و مسئله دوم شناخت کافی و دقیق از رفتار عوامل تاثیر گذار محیطی و اقلیمی بر مراحل رشد و تولید محصولات کشاورزی می باشد. در حال حاضر توسعه و گسترش باغات و اراضیزراعی غالبا با تکیه بر منابع محدود آبهای زیر زمینی و بدون توجه به شرایط اقلیمی و توان تولیدی خاک منطقه، انجام گرفته است . لذا اصلاح الگوی کشت وتولید محصولات مقاوم به خشکی و کم آبی، تنها راهکار اساسی برای تغییر الگوی مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی بوده، و تنها راه حل عملی در ارتباط با توسعه کشاورزی پایدار منطقه، به نظر می رسد. تحقیق حاضربا هدف تعیین پهنه های مناسب رویشی پسته از نظر اقلیمی در استان اردبیل انجام گرفته است، تا از این طریق، اقدام به جایگزینی این محصول با باغات درجه دو وسه موجود در سطح استان شود. پهنه های مناسب کاشت پسته، براساس فاکتورهای اقلیمی موثردرمراحل مختلف رشد محصول، بااستفاده ازمدل سازی در نرم افزارArcGIS صورتگرفته است. نتایج نشان دادکه از کل مساحت استان حدود ۴/۱۲ درصد درکلاس مناسب، ۸/۲۵ درصد درکلاس نسبتا مناسب و ۸/۶۱ درصد نیز درکلاس نامناسب جهت کاشت پسته قرار گرفته است. در این زمینه، بخش های از نیمه شمالی و غربی و قسمت های از جنوب غربی استان با توجه به همگرائی شاخص های موثر در ویژگی-های اقلیمی منطقه از قابلیت مناسب و مطلوب برای کشت پسته برخوردارند. در این رابطه، برخی از نواحی شمالی استان بویژه مناطق پست و هموار دشتی و قسمت های از مناطق مرکزی و شرقی استان تحت تاثیر محدودیت رطوبت نسبی هوا در مراحل گرده افشانی و رشد این محصول هستند. در مقابل، مناطق شمالی استان، بالاتر از مدار ' ۳۰ °۳۸ و قسمتی از جنوب غربی استان از نظر رشد و نمو، مناسب ترین دمای اکولوژیکی را در فصول رشد برای کشت و توسعه پسته ارائه و فراهم می-کنند. که، در مراحل نهائی تولید محصول بسیار مهم و موثر می باشد. با توجه به اهمیت این محصول اقتصادی و استرا تژیکی، نتایج بدست آمده می تواند مبنای تصمیم گیری و برنامه ریزی مدیران و دست اندرکاران بخش کشاورزی، جهت ارائه الگوی کشت جدید و جایگزینی آن با محصولات باغی با نیاز آبی کم قرار گیرد.و نیز با نتایج اقتصادی و اجتماعی مهمی، از نظر تولید درآمد برای کشاورزان و باغداران، و ایجاد اشتغال و کاهش نیروی انسانی بیکار منطقه،آثار بسیار مهم و تعیین کننده ای را به دنبال داشته باشد.

نویسندگان

بایرامعلی بیرامی

کارشناسی ارشد، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران،

یوسف جهانی

دکتری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران

رضا طلایی

استادیار، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران

یونس رستمی کیا

استادیار، بخش تحقیقات جنگل ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران