محاسبه ی کارایی زیست محیطی استان های ایران: کاربردی از مدل ابرکارایی SBM

امروزه با توجه به بحران های زیست محیطی گسترده ای که بشر با آن مواجه گردیده است، حفظ کیفیت محیط زیست به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه ی پایدار مطرح شده است. در این راستا، اندازه گیری کارایی زیست محیطی با هدف رتبه بندی مناطق مختلف از منظر زیست محیطی از اهمیت وافری برخوردار است. بدین منظور کارایی زیست محیطی استان های ایران طی دوره ی زمانی ۱۳۹۵-۱۳۸۶ با استفاده از نوع پیشرفته ای از مدل تحلیل پوششی داده ها یعنی مدل ابرکارایی SBM برآورد شده است. برای محاسبه کارایی زیست محیطی از موجودی سرمایه، نیروی کار و مصرف انرژی به عنوان نهاده و از تولید ناخالص داخلی و میزان انتشار آلاینده های زیست محیطی 〖SO〗_۲.〖NO〗_X.〖Co〗_۲ به ترتیب به عنوان ستانده ی مطلوب و نامطلوب استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که استان های کهکیلویه و بویر احمد و سیستان و بلوچستان به ترتیب دارای بالاترین و پایین ترین رتبه ی کارایی زیست محیطی معادل با ۹۸/۱ و ۲۴/۰ می باشند. همچنین یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که در طول دوره ی مورد مطالعه استان ها به طور متوسط کاهشی معادل با ۰۲۵/۰ را در درجه ی کارایی زیست محیطی شاهد بوده اند.

کلیدواژه ها:

کارایی زیست محیطی ، مدل ابرکارایی SBM ، آلاینده های زیست محیطی