تفکیک زون مخزن هیدروکربنی با استفاده از داده های لرزه نگاری سه بعدی، چاه و پارامترهای ژئومکانیکی در یکی از میادین نفتی جنوب ایران

تفکیک پتانسیل زون های مختلف یک مخزن هیدروکربنی یکی از چالش های مطرح برای محققین در این حوزه است. تاکنون رهیافت های مختلفی در زمینه زون بندی مخزن هیدروکربنی ارائه شده است. در این میان سئوالی که مطرح می شود این است که آیا با استفاده از پارامترهای ژئومکانیکی می توان زون های مختلف یک مخزن را به لحاظ پتانسیل هیدروکربنی از یکدیگر تفکیک نمود؟ برای مثال آیا می توان در یک مخزن هیدروکربنی ماسه سنگی، زون های  ماسه ای و شیلی را از یکدیگر تفکیک کرد؟ در این تحقیق برای پاسخ به این سوال برآن شدیم که با محاسبه پارامترهای ژئومکانیکی درک مناسبی از تفاوت رفتار ژئومکانیکی زون مخزنی و غیرمخزنی را به دست آوریم. به این منظور برای به دست آوردن پارامترهای ژئومکانیکی از داده های لرزه ای سه بعدی یکی از میادین نفتی جنوب ایران به همراه داده های چهار حلقه چاه موجود استفاده شد. ابتدا وارون سازی بر روی داده های لرزه ای سه بعدی پیش از برانبارش انجام شد و سه پارامتر، امپدانس های صوتی S ، P و چگالی استخراج گردید. سپس با استفاده از نتایج مرحله وارون سازی، پارامترهای ژئومکانیکی شامل مدول های الاستیک، ضرایب لامه و ضریب شکنندگی مخزن مورد محاسبه قرار گرفت. در مرحله بعد با استفاده از پارامترهای ژئومکانیکی محاسبه شده، زون مخزنی به خوبی از زون غیرمخزنی به لحاظ پتانسیل هیدروکربنی در مقاطع زمانی تفکیک شد. پارامترهای ژئومکانیکی محاسبه شده با استفاده از نمودارهای نقطه ای و مقایسه با نگاره های یکی از چاه های موجود که از فرایند محاسبات کنار گذاشته شده بود مورد صحت سنجی قرار گرفت. در نتیجه مقدار همبستگی برای امپدانس صوتی بیش از ۹۰ درصد به دست آمد.

کلیدواژه ها:

ژئومکانیک ، مخزن هیدروکربنی ، مدول های الاستیک ، پارامترهای لامه ، ضریب شکنندگی مخزن