یونس رستمی کیا - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران
آزاده صالحی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات صنوبر و درختان سریع الرشد . موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران
محمد پسندیده - استادیار پژوه ش، موسسه تحقیقات خاک و آب. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

استفاده از فاضلاب های شهری و صنعتی در آبیاری اراضی مناطق حومه شهری در بسیاری از نقاط جهان به امری معمول و متعارفتبدیل شده است. این پروژه در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار، گونه درختی سازگار صنوبر (تبریزی) موردتحقیق قرار می گیرند. در هر کرت ۲۵ نهال (۵×۵) بفاصله ۳×۳ متر کاشته شدند. نهال ها با استفاده از آب فاضلاب آبیاری شدند. نهال ها از زمان کاشت در عرصه در طول فصل خشک به فواصل مناسب آبیاری می شوند. برای آماربرداری در هر کرت دو ردیف حاشیه حذفشده و از ۹ نهال میانی کرت آماربرداری گردید. صفات درصد زنده مانی، رشد ارتفاعی، رشد قطریقه و قطر برابر سینه بررسی گردید.درصد زنده مانی، قطر یقه ، قطر برابر سینه و ارتفاع صنوبر به ترتیب ۸۶/۳ درصد ۲/۲۴ سانتی متر، ۲/۱۰ سانتی متر و ۱/۸۵ بدست آمد.

پساب فاضلاب، صنوبر، رشد ارتفاعی و قطری