بررسی آب مجازی و شاخص بهرهوری آب کشاورزی در محصولات زراعی دشت پلدشت
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: فصلنامه مدل سازی و مدیریت آب و خاک، دوره: 3، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_MMWS-3-1_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 243
نویسندگان
دانش آموخته کارشناسی ارشد زمین شناسی/ کارشناس آب های زیرزمینی آب منطقه ای آذربایجانغربی، ماکو، ایران
استادیار/ گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مراغه، مراغه، ایران
دانشجوی دکتری/ گروه عمران آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
چکیده
رشد جمعیت و توسعه اقتصادی، هدررفت آب و کاهش بارندگی منجر به افزایش تقاضای آب می شود که همین امر، لزوم برنامه ریزی مدون در سطح کلان و سیاست گذاری صحیح و بهینه در حوزه مدیریت منابع را ضروری ساخته است. کشورمان در اقلیم خشک و نیمه خشک قرار داشته و با کاهش نزولات جوی و رشد روز افزون مصرف آب در حوزه های مختلف، در سال های آتی با خطر بروز بحران آب مواجه است. برای کاهش بحران آب، تجارت بین المللی محصولات کشاورزی می تواند نقش به سزایی در توزیع مجدد منابع آب داشته باشد؛ زیرا کالاهای مورد معامله حاوی مقدار زیادی آب مجازی هستند. محدوده مطالعاتی این پژوهش، دشت پلدشت در شمال غرب ایران است. این محدوده در شرق منطقه مطالعاتی پلدشت و در شمال منطقه مطالعاتی قره ضیاءالدین واقع شده است. بازه زمانی پژوهش از سال ۱۳۹۰ لغایت ۱۴۰۰ است. هدف از انجام این پژوهش بررسی وضعیت آماری سطح زیر کشت، عملکرد تولید و ارزیابی بهرهوری و آب مجازی محصولات زراعی در دشت پلدشت است. در گام نخست وضعیت کشت کلیه محصولات زراعی در استان آذربایجان غربی و شاخص های مختلف بهرهوری و آب مجازی محصولات دشت پلدشت مورد ارزیابی قرار گرفت. هم چنین متناسب با اهداف پژوهش از شاخصهای فیزیکی و مالی بهرهوری آب شامل شاخص عملکرد به ازای واحد حجم آب (CDP)، درآمد به ازای واحد حجم آب (BPD)، و بازده خالص به ازای واحد حجم آب (NBPD) جهت برنامه محاسبه بهره وری آب استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که محصول هندوانه دارای کم ترین سطح برداشت با ۵۷۸۹ هکتار و بیش ترین سطح برداشت مربوط به گندم با ۷۳۳۶۱ هکتار بوده است. در زمینه میزان برداشت نیز محصول هندوانه دارای بیش ترین میزان تولید با ۲۳۷۹۵۱ تن و کم ترین میزان تولید ۱۳۶۰۰۲ تن بوده است. هم چنین، نتایج بهرهوری نشان می دهد که محصولات گندم، جو، یونجه و هندوانه به ترتیب دارای بهرهوری ۲/۲۳، ۳/۲۵، ۱/۸۶ و ۱۴/۸۹ کیلوگرم بر مترمکعب است. لذا محصول هندوانه دارای بیش ترین بهرهوری و محصول یونجه دارای کم ترین بهرهوری بوده است.کلیدواژه ها
آب مجازی, بهرهوری, تجارت آب, دشت پلدشت, نیاز آبیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.