فاصله زیبایی شناختی تاریخ بیهقی

در فرمالیسم روسی، آشنایی زدایی و ایجاد ادبیت در نوشته های داستانی، ماحصل تبدیل فابولا (داستان) به سیوژت (پیرنگ) است، بدین معنا که شکل غیر هنری بیان وقایع و گزارش آن ها بر روال نظم طبیعی و علی از میان رفته و با ریخته شدن مواد داستان در قالب نظامی تازه، روایتی هنری و خلاق از وقایع به دست داده می شود. در این باره یکی از راهکارها، رعایت «فاصله زیبایی شناختی» با رویدادهاست. فاصله زیبایی شناختی یا فاصله هنرمندانه که با زاویه دید پیوندی تنگاتنگ دارد، آن فاصله مطلوبی است که چشم انداز روایت برحسب کل یا جزء آن بنا می شود. فاصله زیبایی شناختی هم نویسنده را در بیان روایت یاری می دهد و هم این امکان را برایش فراهم می اورد که روایت خود را به گونه ای شکل دهد که شخصیت ها متکی به خود باشند. در سطور پیش رو که با هدف بازخوانی تاریخ بیهقی به نگارش درآمده، از این نظرگاه به تاریخ بیهقی نگریسته شده است. که ابوالفضل بیهقی خاصه با «صحنه پردازی های فراخ منظر» و«صحنه پردازی های نمایشی»، فاصله زیبایی شناختی خود با رویدادها به نحو مطلوبی حفظ نموده است. درتاریخ بیهقی وقایعی که برای بیان آن ها از صحنه های فراخ منظر استفاده شده است. اغلب با شرح و توصیف همراه اند. صحنه نمایشی معمولا هنگام گفتگوها و ذکر جزئیات کاربرد دارد و در ان ، زمان حوادث حتی الامکان کوتاه و درهم فشرد گزارش می شود.

کلیدواژه ها:

تاریخ بیهقی ، فاصله زیبایی شناختی ، صحنه فراخ منظر ، صحنه نمایشی