مرضیه دهقان - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور

آثار ادبی چون آیینه ای تمام نما، اداب و رسوم ملت ها را نمایان می سازند. تاریخی بیهقی نوشته ابوالفضل بیهقی، دبیر دیوان غزنویان، از جمله مهم ترین آثار منثور زبان فارسی است که ضمن برخورداری از بلاغت، صداقت و اطلاع کافی نویسنده، به طور شفاف به بخش هایی از اداب و رسوم قوم ایرانی پرداخته است. جشن نوروز، جشن مهرگان، جشن سده، عید قربان، خطبه خوانی و خلعت بخشیدن از جمله این رسوم است این پژوهش به شیوه توصیفی به آداب و رسوم یاد شده درتاریخ بیهقی می پردازد و به این پرسش پاسخ می دهد. چه آداب و رسومی در تاریخ بیهقی آمده و کدام یک بیشتر مورد توجه واقع شده است؟ هدف از پژوهش حاضر این است که نشان دهیم بیهقی برای فرهنگ اصیل ایرانی اهمیت بسیاری قایل بوده و پرداختن او به این آداب و رسوم در جهت حفظ و انتقال آن به آیندگان بوده است. نکته در خور توجه این است که رسوم و آداب مورد اشاره، سندی برای بازگویی رفتارها، منش های اجتماعی اعتقادات و تفکرات سیاسی مردم به شمار می آید. در تاریخ بیهقی خلعت بخشیدن و خطبه خوانی بیشتر از رسوم دیگر آمده و از میان اعیاد و جشن ها به عقید قربان بیش تر توجه شده است.

آداب و رسوم،؛ نثر فارسی، تاریخ بیهقی