مطالعه قابلیت های نمایشی و تحلیل ساختاری حکایتی از تاریخ بیهقی با نظر به الگوی کنشگر گرماس

ازدیرباز تاریخ بیهقی با طیف گسترده از شخصیت ها، به دلیل برخورداری از ظرفیت بالقوه نمایشی، منشا اقتباس های متعدد سینمایی و تئاتری بوده است. بدیهی است شخصیت پردازی قهرمان نمایش به منزله یکی از ارکان اصلی دنیای تئاتر، شامل مولفه های ویژه ای چون انگیزه، کنش دراماتیک، گفت وگوها و بررسی ابعاد جسمانی و روانی کاراکترها می شود که آن را از شخصیت پردازی داستانی متمایز می کندد. از انجا که نظریه الگوی کنشگر گرماس یکی از اخرین و مهم ترین دیدگاه ها در حوزه شخصیت پردازی دراماتیک است و اثر را براساس میزان کنش در بافت متن می سنجد، لذا حکایت دیدار هارون الرشید با دو زاهد، عکری و ابن سماک، با توجه به قابلیت های نمایشی آن، دست مایه این مطالعه از منظر روایت ساختارگرا شده است. این پژوهش با رویکرد نظریه مذکور و با برشمردن مولفه های شخصیت نمایشی، به روش توصیفی - تحلیلی، با بهره گیری از منابع معتبر علمی و با کمک شیوه پرداخت هنری و روایت خاص بیهقی نشان می دهد که می توان همچون دیگر نمونه های این حوزه، نمایشنامه ای اقتباسی حول مح.ر شخصیت هایش آفرید.

کلیدواژه ها:

تاریخ بیهقی ، الگوی کنشگر ، گرماس ، هارون الرشید ، ابن سماک ، عمری