درون مایه های سیاسی تاریخ بیهقی

طبق گفته گوردون چایلد «تاریخ یعنی سیاست گذشته، سیاست اکنون، یعنی تاریخ آینده» تاریخ بیهقی یکی از آثار مهم تمدنی ایران در سده پنجم به شمار می رود. این کتاب چند ساحتی را نباید تاریخ به مفهوم متداول آن پنداشت، چون هم از جهت شیوه نگارش، اثری ر خورد توجه و مستند و موثق است و هم از جهت ادبی و جامعه اشناسی و شناخت رسوم و عادات و آداب و سنن آن زمان دارای اهمیت است لیکن برجسته ترین جنبه تاریخ بیهقی که به رغم اهمیت آن به میزان زیادی مغفول مانده است پیام سیاسی این کتاب است. «سیاست»در آن محور است و کانون و نقطه تمرکز و بقیه همه به دور این محور در گردش هستند. مغز و جوهر داستان های بیهقی سیاست است. به عنوان نمونه داستان «حسنک وزیر» آیینه تمام نمایی از سیاست دسیسه و توطئه و پشت هم اندازی و پرونده سازی و تخریب و حسادت و سخن چینی است که در دنیای سیاست هماره بسیار پررنگ بوده اند. داستان هارون الرشید و یحیی برمکی (اموال رعیت) داستان استثمار و چپاول و تاراج و تالان یک ملت (ایران) است به دست خلیفه مسلمانان و از این جهت مشابهت فراوانی با هزار و یک شب دارد. داستان افشین و بودلف نشان می دهد که ایران ستیزی جزئی از فرهنگ خلفای عباسی بوده است.

کلیدواژه ها:

تاریخ ، تاریخ بیهقی ، سیاست