سیر تحول و شکل گیری مهارت های تفکر انتقادی در داستان های تالیفی ایرانی برای کودکان و نوجوانان

  • سال انتشار: 1389
  • محل انتشار: دوفصلنامه تفکر و کودک، دوره: 1، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_FABAK-1-1_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 132
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

لیلا مکتبی فرد

دکتری کتابداری و اطلاع رسانی و پژوهشگر ادبیات کودک

چکیده

داستان، نقشی حیاتی در شکل گیری مهارت های تفکر انتقادی دارد. هدف از پژوهش حاضر،کشف امکانات بالقوه داستان های معمولی در تقویت و شکل گیری مهارت های تفکر انتقادی در کودکان است. مهارت های تفکر انتقادی مورد بررسی عبارتند از: هدف، طرح پرسش، اطلاعات، داده، شاهد، تجربه، استنباط ها و تفاسیر، پیش فرض ها، استلزامات و پی آمدها، نظرات، انصاف (بی طرفی)، تواضع، رشادت، همراهی، استحکام، و پشتکار ذهنی، اطمینان در تفکر، تسلط بر خودمحوری، و قابلیت های استدلال اخلاقی. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا، میزان مهارت ها و مولفه های تفکر انتقادی از دیدگاه ریچارد پل در داستان های تالیفی برای کودکان گروه سنی "ج" که در فاصله سال های ۱۳۴۲ تا ۱۳۸۵ در فهرست کتاب های مناسب شورای کتاب کودک به ثبت رسیده اند، بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مولفه­های استلزامات و پی­آمدها، اطلاعات، داده، شاهد، تجربه، هدف، قابلیت­های استدلال اخلاقی نسبت به سایر مولفه­ها در وضعیت بهتری قرار دارند. از ضعیف­ترین مولفه­ها نیز می­توان به پیش­فرض­ها، اطمینان در تفکر، ­نظرات و استنباط­ها و تفاسیر اشاره کرد. همچنین عمده رشد متوالی داستان­ها به لحاظ مولفه های تفکر انتقادی صرف نظر از رشد مقطعی دهه چهل، در آثار متاخر و در دهه هشتاد روی داده است.

کلیدواژه ها

تفکر انتقادی, داستان های کودکان, فلسفه برای کودکان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.