خوانش فلسفی گزیده متون داستانی کلاسیک فارسی متناسب با اهداف برنامه فلسفه برای کودکان (گلستان سعدی، بوستان سعدی، مثنوی معنوی، کلیله و دمنه)

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: دوفصلنامه تفکر و کودک، دوره: 4، شماره: 8
  • کد COI اختصاصی: JR_FABAK-4-8_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 232
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

لیلا مجید حبیبی عراقی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خوارزمی

حکیمه دبیران

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خوارزمی

منظر سلطانی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خوارزمی

سعید ناجی سعید ناجی

استادیار گروه فلسفه برای کودکان و نوجوانان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

در این پژوهش به خوانش و بررسی چهار اثر برگزیده تعلیمی از متون داستانی کلاسیک فارسی، یعنی کلیله و دمنه، مثنوی معنوی، گلستان و بوستان، در جهت همخوانی آن ها با ویژگی ها و اهداف داستاهای فکری در برنامه فلسفه برای کودکان پرداخته شده است. در این پژوهش، از روش تحلیل محتوایی و قیاسی استفاده شده و با ذکر مقدمه ای در باب غنای داستانی گنجینه ادبیات فارسی و بررسی ویژگی های اساسی داستان های فلسفی، طبق اصول مطرح شده توسط سردمدارن این جریان، متیو لیپمن و فیلیپ کم و آن مارگارت شارپ، چهار معیار اصلی برای داستان های فلسفی تدوین شد که عبارت اند از ۱. محتوای فلسفی، ۲. مهارت های فکری، ۳. کندوکاوپذیری، ۴. شیوه پایان بندی. براساس این چهار معیار اساسی، حدود ۹۸ داستان متناسب با اهداف برنامه فلسفه برای کودکان گزینش شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که در متون داستانی مذکور داستان هایی متناسب با اهداف داستان های فلسفی یافت می شوند که حداقل یک مفهوم فلسفی را دربر داشته باشند و به لحاظ سایر ویژگی ها (مهارت های فکری و کندوکاو پذیری و شیوه پایان بندی) برحسب شاخص های مدون در متن، در حد متوسط، با اهداف داستان های فلسفی تناسب داشته باشند.

کلیدواژه ها

داستان های فلسفی, داستان های کلاسیک فارسی, مفاهیم فلسفی, کندوکاوپذیری, مهارت های فکری, پایان بندی غیرتلقینی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.