تحلیل مکانی شاخصهای کیفیت زندگی در شهر تهران
محل انتشار: پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره: 45، شماره: 4
سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 136
فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JHGR-45-4_002
تاریخ نمایه سازی: 3 آبان 1401
چکیده مقاله:
از حدود چهار دهه پیش، جامعهشناسان، سیاستمداران، اقتصاددانان و جغرافیدانان، دامنه وسیعی از روشهای آماری را برای تحلیل و سنجش کیفیت زندگی افراد و گروهها با هدف دستیابی به ابزار مفیدی برای تصمیمگیریهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مورد استفاده قرار دادند. در این میان جغرافیدانان، افزونبر توسعه شاخصهای کیفیت زندگی، درپی شناسایی و درک الگوبندی جغرافیایی شاخصهای کیفیت زندگی در ارتباط با فرایندهایی هستند که باعث شکلگیری این الگوها شدهاند. این نوشتار با تکیه بر رویکرد عینی در مطالعه کیفیت زندگی با استفاده از روش تحلیل مولفههای اصلی، به توسعه شاخص کیفیت زندگی در شهر تهران میپردازد. چهار مجموعه داده، شامل دادههای سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵، تصاویر ماهوارهای ETM+، دادههای آلودگی هوا و لایههای خدمات شهری برای استخراج شاخصهای کیفیت زندگی، مورد استفاده قرار گرفت. مولفههای استخراجشده شامل وضعیت مسکن و مهارت، دسترسی به خدمات عمومی، کیفیت محیط و وضعیت بیکاری هستند. مولفههای بهدستآمده و شاخص نهایی کیفیت زندگی، بهمنظور شناسایی و درک الگوهای جغرافیایی کیفیت زندگی در شهر تهران، مورد تحلیل مکانی قرار گرفته است. نتایج تحلیل اکتشافی دادههای مکانی، بیانگر وجود خوشهبندی (خودهمبستگی مکانی مثبت) و ناهمگنی فضایی در توزیع شاخص کیفیت زندگی و مولفههای چهارگانه آن در سطح نواحی شهر تهران است. تحلیل اکتشافی دادههای مکانی، برخی از نواحی که نیاز بیشتری به مداخله عمومی مانند، تدارک برنامههای اجتماعی و زیرساختهای عمومی دارند، برجسته ساخته و میتواند سیاستگذاران را بهمنظور کاهش نابرابریهای درون شهری هدایت کند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حسین حاتمی نژاد
استادیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
احمد پوراحمد
استاد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
حسین منصوریان
دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
عباس رجایی
دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران