سارا آسال گو - Iran University of Medical Sciences
ملیحه نوبخت - Iran University of Medical Sciences
ناهید رهبر روشندل - Iran University of Medical Sciences
کاظم موسوی زاده - Iran University of Medical Sciences
نوروز نجف زاده - Iran University of Medical Sciences
بهاره کردستانی شرق - Iran University of Medical Sciences

زمینه و هدف: ناحیه ی Bulge فولیکول مو به دلیل دسترسی آسان به سلول های بنیادی چند استعدادی (Multipotent) اهمیت ویژه ای دارد، و بیان کننده ی مارکر نستین (پروتئین مربوط به سلول های بنیادی عصبی) می باشد. سلول های بنیادی در این ناحیه با قدرت و توانایی بالا قادر به تمایز به انواعی از سلول های عصبی هستند. Silibinin نیز به عنوان ماده ی موثره ی گیاه خار مریم (Silybummarininum) دارای خصوصیات آنتی اکسیدانی، نوروتروفیکی و حفاظت کننده ی سلول های عصبی است. هدف از این مطالعه، بررسی افزایش تعداد سلول های نورونی تمایزیافته از سلول های بنیادی فولیکول مو در اثر مجاورت با Silibinin می باشد. روش بررسی: ابتدا ناحیه ی Bulge فولیکول موی سبیل (Vibrissa) موش صحرایی به وسیله ی پنس جراحی جدا گردید و سپس سلول های جدا شده به مدت یک هفته در مجاورت محیط DMEM/F۱۲ و فاکتور رشد اپیدرمی (EGF) کشت داده شدند. در ادامه سلول ها را در پلیت های محتوی فاکتورهای نوروتروفین (Neurotrophin-۳) و Silibinin با غلظت های (۰۵/۰، ۱/۰، ۴/۰، ۵/۰، ۷/۰میکروگرم بر میلی لیتر) به مدت ۲ هفته قرار داده، و مقایسه آن ها با یکدیگر صورت گرفت. سلول های پیش ساز عصبی در ناحیه ی Bulge و سلول های بنیادی تمایزیافته به نورون ها به ترتیب با استفاده از آنتی بادی نستین (Nestin) و آنتی بادی بتا تری توبولین (β III Tubulin) با تکنیک ایمونوسیتوشیمی بررسی شدند، مقایسه ی یافته ها با استفاده از آزمون تی انجام گردید، و ۰۵/۰P< سطح معنی دار اختلاف ها تلقی شد. یافته ها: در این پژوهش مارکر نستین در ناحیه ی Bulge طی هفته ی اول به وضوح بیان شد، و پس از مدت ۲ هفته هم زمان با روند تمایز سلول های بنیادی به سلول های عصبی نورون، بیان آنتی بادی بتا تری توبولین در سلول های عصبی مشاهده گردید. Silibinin در غلظت ۱ میکروگرم بر میلی لیتر بر روی سلول های بنیادی کاملا اثر سمی داشت و رشد سلول ها را در همان هفته ی اول متوقف نمود. حداکثر تمایز در غلظت ۵/۰ میکروگرم بر میلی لیتر به طور معنی دار مشاهده گردید (۰۵/۰P<). اثرات افزایش در روند تمایز با افزایش مقدارSilibinin  کاهش یافت. در غلظت های مختلف Silibinin همراه نوروتروفین ۳(NT۳) ، افزایش روند تمایز در سلول های بنیادی دیده شد. نتیجه گیری : با توجه به یافته های این تحقیق، Silibinin در غلظت های ۱ میکروگرم بر میلی لیتر و بالاتر از آن اثری کاملا سمی بر روند رشد و تمایز سلول های بنیادی فولیکول دارد، و در غلظت های کمتر از ۱/۰ میکروگرم بر میلی لیتر، اثر معنی داری در تکثیر و تمایز سلول های بنیادی ایجاد نمی کند، در صورتی که Silibinin در غلظت ۵/۰ میکروگرم بر میلی لیتر می تواند اثر معنی داری بر روند تمایز سلول های بنیادی فولیکول مو به نورون ها داشته باشد، که نشان دهنده ی نقش نوروتروفیک این دارو است.

Nestin, β III-Tubulin, Silibinin, Hair Follicle, نستین؛ بتا تری توبولین؛ سیلی بینین؛ فولیکول مو.