بن مایه های تفکر و فلسفه زروانی در شاه نامه فردوسی
- سال انتشار: 1387
- محل انتشار: پژوهشنامه ادب حماسی، دوره: 4، شماره: 7
- کد COI اختصاصی: JR_JPNFA-4-7_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 279
نویسندگان
کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی.
چکیده
بشر، از دیرباز در جستوجوی سرچشمه حیات خویش و مبدا آفرینش جهان بوده و با تعمق در عالم هستی، سعی در گشودن راز دهر داشته است. پس از ظهور زرتشت در ایران و پیدایش آیین مزدایی، همواره «اهورامزدا» و «اهریمن» به عنوان دو مبدا برای کاینات و آفریننده خیر و شر تلقی میشدند. لیکن شواهد و مدارکی وجود دارد که نشان میدهد پیش از اعتقاد به ثنویت در میان ایرانیان، اندیشه یکتاپرستی (بر مبنای اصالت زمان) نیز ذهن ایرانیان وحدت طلب را مشغول داشته است. اعتقاد به «زروان» (خدای زمان) پیامدهایی بیشمار داشت که بیش از همه اعتقاد به سرنوشت، بخت و سهم از پیش تعیین شده، تا قرنها اندیشه ایرانی را تحت سلطه خود داشت. این تفکر در میان شاعران، اندیشمندان و نیز فلاسفه و متکلمان ایرانی نفوذ کرد. از این میان، فردوسی، حماسه سرای بزرگ ایرانی، همچون دیگران از این سرچشمه فکری مستثنی نبوده است و فرض آن وجود دارد که جبرگرایی در شاهنامه فردوسی پیش از همه، ریشه در زروانیگری دارد. در این جستار ابتدا گذری خواهیم داشت بر اندیشه و فلسفه زروانیسم در ایران باستان و قبل و بعد از زرتشت، سپس با ذکر شواهدی از اثر ماندگار حماسی ایران شاهنامه به بنمایههای فلسفه زروانی در این اثر اشاره خواهیم کرد.کلیدواژه ها
Zarvan, Unity of time, Fate, Destiny, Good and evil, Zal, Ferdowsi, Shahnamehاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.