محمدهادی درودی - دانشجوی دکتری برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، رئیس اداره بازآفرینی بافت های ناکارآمد، شهرداری مشهد
سمیراسادات حسن پور - کارشناس ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد،کارشناس معاونت عمران، حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد
مهرناز مصلح تهرانی - کارشناس ارشد معماری اسلامی، دانشگاه امام رضا، رئیس اداره شهرسازی و معماری منطقه ۱۱ شهرداری مشهد

هدف: شهر مشهد نیازمند نوسازی مشارکتی بافت فرسودهاش است اما به علت الگوی خاص سکونت و بافت فرهنگی ای که دارد شاهد تمایل اندک و ناچیزی از سوی ساکنان برای اجرای برنامه های نوسازی هستیم. از این رو ضروری است از تمام امکانات موجود جهت تسریع در فرایند نوسازی بافت فرسوده این شهر استفاده شود؛ حتی اگر سهم هرکدام از این امکانات در تحقق برنامه نوسازی اندک باشد. از این رو پژوهش حاضر با هدف، تبیین الگوی مشارکت پذیری بازیگران محلی در نوسازی محلات بازآفرینی شهر مشهد انجام شده است. روش پژوهش حاضر؛ از نوع کیفی بوده و از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت روش؛ از نوع تحلیل محتوا میباشد. جامعه پژوهش حاضر، خبرگان و افراد مطلع در محلات شهر مشهد بودند که به روش نمونه گیری هدفمند و با ابزار مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته مورد مصاحبه قرار گرفتند پژوهشگر پس از طراحی سوالات مصاحبه و دخالت ندادن دانسته های قبلی خود در جلسات مصاحبه سعی کرد که فرآیند مصاحبه را پیش ببرد و با توجه به دقت کافی پژوهشگر در تحلیل داده ها و تائید متن پیاده شده مصاحبه ها توسط مصاحبه شوندگان، پژوهش حاضر دارای پایایی و روایی است. با توجه به اصول راهبردی طرح و بحث شده می توان راهبرد کلان ارتقا جلب مشارکت افراد تاثیرگذار محلی را در یک کلام، اتخاذ رویکرد نهادی به مشارکت نام نهاد. به این معنی که زمینه های لازم را برای تغییر شکل الگوی نقش آفرینی افراد تاثیرگذار محلی در قالب مشارکت نهادی تسهیل کرد. ذیل چتر رویکرد نهادی به مشارکت، می توان راهکارهای ارتقاء سطح مشارکت افراد نهادهای محلی را در سه سطح آگاهی، اجرایی و زمینه ای تفکیک کرد:سطح آگاهی به مسئله اطلاع از ماموریت ها و عملکرد نوسازی و همچنین مسئله نگرش نسبت به نوسازی می پردازد، سطح اجرایی به رویه های کنونی مشارکت در قالب موانع ارتقاء مشارکت می پردازد و سطح زمینه ای به بستر اجتماعی و نهادی نقش آفرینی و مشارکت می پردازد.

مشارکت پذیری، بازیگران محلی، نوسازی، بازآفرینی، مشهد