سعید شهرویی - دانشجوی دکتری دانشگاه بیرجند.

گرشاسپ بزرگ­ترین پهلوان اسطوره­ای ایران است و رستم نیز جهان­پهلوان شاهنامه است. یکی از شگفت­ترین و رازآمیزترین دشمنان گرشاسپ، دیوی است گندرو نام که پهلوان پس از رنج بسیار، او را در کنار دریای فراخ­کرت از پای درمی­آورد. اکوان ­دیو نیز از رازآمیزترین دشمنان رستم است که تهمتن با کوشش بسیار، سرانجام او را در نزدیکی دریایی از پای می­افکند. در این جستار، با روش توصیفی­تحلیلی، دو داستان «نبرد رستم با اکوان­ دیو» و «نبرد گرشاسپ با گندرو»، از دید بن­مایه و ساختار سنجیده ­می­شود. یافته­های پژوهش نشان ­می­دهد که این دو داستان، در ساختار و روند کارکردهای نیروهای دوسویه و نیز از دید ژرف­ساخت­های اسطوره­ای­حماسی، به گونه­ای شگفت هم سانند. روند ساختاری دو داستان و آرمان­ها یا کهن­الگوهای رفتاری دو پهلوان، این انگاره را سامان ­می­دهد که گویی داستان نبرد رستم با اکوان ­دیو، گونه­ای دیگر از داستان نبرد گرشاسپ با گندرو است و یا هر دو داستان از یک سرچشمه اند.

اکوان دیو, رستم, شاهنامه, گرشاسپ, گندرو