مصطفی آرزومند لیالکل - گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) قزوین - ایران
سید علی قاسم زاده - مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین - ایران

چکیدهتاریخ ذهنیت از روش های نو در تاریخ نگاری است که برای شناخت ذهنیت عامه و کشف روح زمانه برای رسیدن به آن چه «تاریخ کامل» می نامد، تلاش می کند. منابع زبانی، ادبی و هنری سرشار از اطلاعاتی است که ذهنیت ملت ها را می توان از میان آن ها شناخت. در این میان شاه کارهای ادبی، با سطح نفوذ و گستردگی زیاد در ذهنیت ملت­ها از اهمیتی ویژه برخوردارند. نقش شاهنامه در تاریخ ذهنیت ایرانی و شکل­گیری و استمرار هویت ملی، در میان آثار ادبی فارسی و هنرهای وابسته به آن کم­نظیر است. واکاوی نشانه­های تاریخی و فرهنگی آن موضوعی مغفول در پژوهش­های مشترک ادبی و تاریخی است و این جستار برای دست­یابی به هدف یادشده با روش توصیفی-تحلیلی به تبیین و تحلیل نشانه های تاثیر شاهنامه بر ذهنیت ایرانی پرداخته است. از نتایج تحقیق برمی­آید که با توجه به استمرار تاثیر شاهنامه بر ذهنیت ایرانی که در تاریخ ادبیات و هنر و مشرب های فکری قشرهای مختلف اجتماع ایرانی آشکار است، نظریه تاریخ ذهنیت می تواند در شناخت و معرفی الگوهای فکری ایرانی متاثر از شاهنامه راه گشا باشد.

تاریخ ذهنیت, ذهنیت ایرانی, هویت ملی, شاهنامه, حماسه ملی