مهین قمی - کارشناس ارشد علوم تربیتی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی ، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
زهرا مسلمی - کارشناس ارشدعلوم تربیتی، گروه علوم تربیتی و روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اراک، اراک، ایران.
سید داود محمدی

یادگیری خودراهبر به یکی از اهداف اصلی آموزش و پرورش مبدل شده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه یادگیری خودراهبر با سازگاری تحصیلی و عملکرد تحصیلی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم انجام شد. در این پژوهش، نمونه ای شامل ۳۰۳ نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه یادگیری خودراهبر فیشر و پرسشنامه سازگاری تحصیلی بیکر و سریاک جمع-آوری شد. اطلاعات با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t مستقل و رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان، تجزیه و تحلیل شدند. بین کل مقیاس یادگیری خودراهبر و زیر مقیاس های آن (مهارت خودکنترلی، رغبت به یادگیری و مهارت خودمدیریتی) با سازگاری تحصیلی و عملکرد تحصیلی همبستگی مثبت و معناداری وجود داشت. همچنین بین سازگاری تحصیلی با عملکرد تحصیلی رابطه مثبت و معناداری به دست آمد. نتایج آزمون t مستقل نشان داد که بین دانشجویان دختر و پسر در یادگیری خودراهبر کل (۰۴/۰=p) و دو بعد مهارت خودکنترلی (۰۲/۰=p) و رغبت به یادگیری (۰۱/۰=p) تفاوت معناداری وجود داشت. اما تفاوت میانگین مهارت خودمدیریتی در دانشجویان دختر و پسر به لحاظ آماری معنادار نبود. همچنین بین سازگاری تحصیلی دانشجویان دختر با پسر تفاوت معناداری وجود نداشت. اما بین عملکرد تحصیلی دانشجویان دختر با پسر تفاوت معناداری مشاهده شد (۰۰۱/۰p=). در نهایت، نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که یادگیری خودراهبر و عملکرد تحصیلی به شکل مثبت و معناداری پیش بینی کننده سازگاری تحصیلی هستند و حدود ۲۳/۰ از واریانس سازگاری تحصیلی از طریق این دو متغیر پیش بینی می شود. بر اساس نتایج به دست آمده، شایسته است که برنامه ریزان و دست اندرکاران آموزش عالی فرصتی را فراهم نمایند تا دانشجویان خودراهبر بودن برای یادگیری مادام العمر را فرا بگیرند تا از این طریق آنان را به یادگیرندگان فعال، اندیشه ورز، فکور، خودارزشیاب و سازگار مبدل سازند.

یادگیری خودراهبر, سازگاری تحصیلی, عملکرد تحصیلی