سید رسول حسینی - استادیار گروه حسابداری، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.
امین حاجیان نژاد - استادیار گروه حسابداری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

هدف: در این پژوهش با استفاده از تکنیک شبیه سازی مونت کارلو به بررسی این موضوع می پردازیم که شکل توزیع آماری نسبت های مالی مورداستفاده در مدل آلتمن تا چه اندازه ای مقدار احتمال ورشکستگی را تحت تاثیر قرار می دهد. روش: در این پژوهش از داده های ۱۰۴ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار در بازده زمانی سال های ۱۳۹۵ الی ۱۳۹۸ استفاده شده است. جهت انجام محاسبات اولیه، پردازش داده ها از طریق نرم افزار Excel صورت گرفته و در ادامه تحلیل های آماری از طریق نرم افزارهای MATLAB و Minitab انجام شد. یافته‎ها: یافته های حاصل از انجام پژوهش به کمک تکنیک شبیه سازی مونت کارلو نشان داد که از بین نسبت های مالی مورداستفاده در مدل آلتمن، در خصوص نسبت های X۱ تا X۴ نرمال بودن یا نرمال نبودن توزیع نسبت ها تاثیری در تغییر مقدار احتمال ورشکستگی ندارد. همچنین، نتایج نشان داد که در خصوص نسبت X۵ تغییر توزیع آماری می تواند مقدار احتمال ورشکستگی را تغییر دهد که این مطلب به معنی موثر بودن این نسبت در افزایش یا کاهش مقدار احتمال ورشکستگی است. نتیجه‎گیری: نتایج حاصل از یافته های این پژوهش بیان کننده این مطلب است که اگرچه در مدل آلتمن از نسبت های مالی مختلف به عنوان متغیرهای پیش گو استفاده می شود اما بررسی شکل توزیع این نسبت ها نشان داد که آگاهی از شکل توزیع آماری متغیرهای x۱، x۲، x۳ و x۴ تاثیری در آگاهی از توزیع مقادیر متغیر Z-score ندارد و تنها تغییر شکل توزیع آماری متغیر x۵ می تواند برای پیش بینی تغییرات شکل توزیع متغیر Z-score کافی باشد.

مدل آلتمن, ورشکستگی, نسبت های مالی, شبیه سازی مونت کارلو