نقش عکاسی غیرحرفه ای در تدوین تاریخ شفاهی عملکرد شهید محراب آیت الله مدنی در دفاع مقدس

تاریخ شفاهی جنگ بخشی از مطالعات جنگ محسوب می شود که مراکز تحقیقاتی فراوانی در کشورهای جهان برای این مهم تاسیس و حمایت می شوند و ارزش خاطرات و تاریخ شفاهی تحولات جنگ در عصر حاضر به میزانی است که حتی رشته های تخصصی برای این مهم تدارک دیده اند. یکی از شاخه های مرتبط با تاریخ شفاهی جنگ، استعانت از عکس و تصاویر برای تاریخ شفاهی است و با وجود بداعت این مسئله طی چند سال گذشته، طرفداران بسیاری در مراکز تحقیقاتی و پژوهشگران جنگ پیدا کرده است؛ تا جایی که برای تبیین مسئله و روش مندی ارتباط بین عکس و تاریخ شفاهی، آثار پژوهش، تالیف و کارگاه های آموزشی برپا شده اند. در ایران هم، نهادهای تحقیقاتی جنگ به این مسئله توجه داشته اند و به نظر می رسد کاربست تصاویر در تاریخ شفاهی نقش موثری در ارتقای پژوهش های جنگ تحمیلی دارد؛ البته علاوه بر تصاویر عکاسان جنگ و عکس های حرفه ای، تصاویر غیرحرفه ای و آماتور از پتانسیل و ظرفیت مناسبی برای کمک رسانی به تاریخ شفاهی جنگ برخوردارند و تحلیل محتوای تصاویر غرحرفه ای می تواند گره گشای برخی نقاط کور تاریخ شفاهی جنگ در مسائل مختلف باشد. در این راستا، یکی از اقشار فعال و موثر در جنگ تحمیلی، شهدای محراب هستند و در آن میان، آیت الله سیداسدالله مدنی در دوران کوتاه حضور ایشان در جنگ تحمیلی (۳۱ شهریور ۱۳۵۹ الی ۲۰ شهریور ۱۳۶۰)، فعالیت های زیادی در جبهه ها، پشتیبانی جنگ و مسائل فرهنگی انجام دادند که خاطرات زیادی در این خصوص وجود دارد؛ اما به دلایل مختلفی، تصاویر و عکس های حرفه ای از اقدامات و عملکرد ایشان در مناطق جنگی و پشتیبانی جنگ وجود ندارد و برخی تصاویر غیرحرفه ای و آماتور، جبران کننده این خلا هستند. در این راستا، مقاله حاضر با بهره گیری از شیوه کتابخانه ای - اسنادی و مصاحبه با نزدیکان شهید مدنی تلاش دارد به مسئله نقش تصاویر غیرحرفه ای در تبیین تاریخ شفاهی عملکرد شهید مدنی در جنگ تحمیلی بپردازد و در این مسیر، ضمن تبیین ضرورت های استعانت از تصاویر غیرحرفه ای در تاریخ شفاهی اقدامات شهید محراب در جنگ، به مشکلات عکس عای غیرحرفه ای در ارتباط با ایشان، تاریخ شفاعی وجود تصاویر مورد نیاز از شهید مدنی در منازل شخصی و برخی مصادیق کاربست تصاویر غیرحرفه ای در تبیین خاطرات شفاهی شهید مدنی اشاره می شود.

کلیدواژه ها:

دفاع مقدس ، تاریخ شفاهی ، آیت الله مدنی ، پشتیبانی جنگ ، عکاسی