حهانبخش میرزاوند - استادیار بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زرقان، ایران
حمید هوشمندی - دانشجوی سابق دکتری گروه زراعت، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسالمی، فیروز آباد،ایران
مهدی زارع - دانشیارگروه زراعت، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسالمی، فیروز آباد،ایران
فرود بذرافشان - استادیارگروه زراعت، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسالمی، فیروز آباد،ایران
بهرام امیری - استادیارگروه زراعت، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسالمی، فیروز آباد،ایران

به منظور بررسی واکنش عملکرد و شاخص تغذیه نیتروژن در گندم به افزایش سطوح نیتروژن و روش های خاک ورزی، پژوهشی مزرعه ای در سال ۱۳۹۵ به صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در زرقان، استان فارس اجرا گردید. فاکتور اصلی خاکورزی با سه روش شخم رایج، کم خاکورزی و بی خاک ورزی، فاکتور فرعی شامل بقایای ذرت (هیبرید سینگل کراس ۷۰۴) با دو سطح حذف و حفظ ۳۰ درصد بقایا و فاکتور فرعی فرعی شامل مقادیر نیتروژن خالص در چهار سطح صفر، ۱۰۱، ۱۵۲ و ۲۰۲ کیلوگرم در هکتار از منبع کود اوره) بود. نتایج نشان داد عملکرد دانه گندم (۵۲۶۶ کیلوگرم در هکتار) با افزایش نیتروژن از ۱۰۱ به ۲۰۲ کیلوگرم در هکتار در سامانه کم خاکورزی و حفظ بقایای ذرت افزایش یافت. در مقابل، کاربرد مقادیر بیشتر و کمتر از ۱۵۲ کیلوگرم نیتروژن در هکتار به ترتیب باعث افزایش و کاهش شاخص تغذیه نیتروژن نسبت به یک شد. به طور کلی، جایگزین کردن روش کم خاکورزی با خاک ورزی رایج در شرایط نگهداری بقایای ذرت و کاربرد ۱۵۲ کیلوگرم نیتروژن در هکتار می تواند موجب بهبود شاخص تغذیه نیتروژن و حفظ پتانسیل عملکرد دانه گندم در تناوب با ذرت گردد.

حفظ بقایا، عملکرد گندم، شاخص تغذیه نیتروژن، کم خاکورزی.