پهنه بندی خطر روانگرایی در دشت سیلاخور

روانگرایی پدیده ای است که درخاک ها ی منفصل ماسه ای تا سیلتی ایجاد می شود. با اعمال بارهای لرزه ی ناشی از زمین لرزه بر توده های اشباع مستعد روانگرایی، تمایل این خاک ها به کاهش حجم و عدم امکان خروج سریع آب از آنها، افزایش فشار آب منفذی و به دنبال آن کاهش تنش موثر و مقاومت برشی خاک را باعث می شود. با ادامه این روند، به تدریج خاک رفتاری سیال مانند پیدا کرده و در اصطلاح روانگونه می شود. روانگرایی درحین زمین لرزه می تواند باعث ایجادتغیرات ژئومورفولوژیکی در سطح زمین و وارد آمدن خساراتی به تاسیسات انسانی شود. شناسایی مناطق مستعد روانگرایی می تواند به شکل پهنه بندی انجام گرفته و تا حدود زیادی از میزان خسارات ناشی از وقوع روانگرایی در زمان رخدادزمین لرزه بکاهد. در این تحقیق با استفاده از داده های سنجش از دوری ماهواره ای نقشه پهنه بندی خطر روانگرایی خاک در دشت سیلاخور از طریق روی هم گذاری لایه های رقومی شده ویژگیهای لرز زمین ساخت، عمق آب زیرزمینی و ویژگیهای زمین شناسی و ژئومورفولوژی در محیط نرم افزاری در۷کلاس ترسیم شد. بر اساس نقشه پهنه بندی خطر روانگرایی،۷درصد از مساحت محدوده مورد مطالعه در منطقه خطر روانگرایی کلاس شش، ۲۱درصد در محدوده خطر کلاس پنج، ۵درصد در محدوده خطر کلاس چهار، ۴درصد در محدوده خطر کلاس سه، ۵درصد درمحدوده کلاس خطر دو، ۳۰درصد در محدوده خطر کلاس یک، و۲۸درصد باقی مانده محدوده در منطق خطر کلاس صفر قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

روانگرایی ، دشت سیلاخور ، ژئومورفومولوژی کاربردی ، مورفوتکتونیک ، مخاطرات محیطی