ژئوشیمی مولکولی و مطالعه زیست نشان گرها در سازند گرو، غرب ایران
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: دوفصلنامه یافته های نوین زمین شناسی کاربردی، دوره: 16، شماره: 31
- کد COI اختصاصی: JR_NFAG-16-31_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 124
نویسندگان
دانشجوی دکترا، گروه زمین شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
استادیار گروه مهندسی شیمی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
چکیده
سازند گرو یکی از سنگهای منشا نفتی مهم در حوضه زاگرس در غرب ایران است که مطالعات زمینشناسی متعددی روی آن انجام گرفته است. با این وجود مطالعه پیشرو سعی دارد که زیستنشانگرها وابسته به منشا مواد آلی، بلوغ حرارتی و سن زمینشناسی را در نمونههای بیتومن استخراج شده از نمونههای رخنمون سطحی از سازند گرو را مورد مطالعه قرار دهد. آنالیز زیستنشانگرها با استفاده از تکنیک کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی- طیفسنجی جرمی انجام شده است. مطالعه زیستنشانگرهای استران (نسبت ۲۸C به ۲۹C) در بیتومن حاکی از این است که سازند گرو طی شکوفایی فیتوپلانکتونی دوره کرتاسه تشکیل شده است و ماده آلی آن عمدتا متشکل از پلانکتونهای جلبکی و باکتریایی و نیز مقدار کمی مواد آلی گیاهی جابهجا شده از خشکی است که نهایتا در یک حوضه رسوبی کربناته تهنشست یافته است. بهدلیل حاکمیت شرایط احیایی در محیطرسوبی، بیتومن استحصالی غنی از ترکیبات نیتروژن-گوگرد-اکسیژن و آسفالتن است. با توجه به نتایج درصد اجزای بیتومن انتظار زایش نفتی از نوع آروماتیک-آسفالتیک میرود. این یافتهها مبین رخداد فرآنیدهای دگرسایی بر روی مواد آلی این سازند میباشد. در اثر دگرسایی یک نوع بیتومن جامد و غیرقابل حل، به نام بایوبیتومن تشکیل شده است. همچنین آنالیز طیفسنجی جرمی ایزوتوپ پایدار کربن برای بررسی فرآیندهای هوازدگی سطحی و ارتباط ژنتیکی بیتومن استحصالی با ماده آلی موجود در سازند گرو بهکار رفته است. هوازدگی سطحی و آبشویی به واسطه حذف مقداری از اجزاء اشباع و آروماتیک سبک، باعث شده است که در ترکیب ایزوتوپ کربن در کروژن و بیتومن ناهمخوانی وجود داشته باشد. میزان بلوغ حرارتی مواد آلی تقریبا بالا است و سنگ منشا گرو در اوایل پنجره تولید نفت قرار دارد.کلیدواژه ها
سازند گرو, زیست نشان گر, ایزوتوپ پایدار کربن, بایوبیتومناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.